The Rococo trend: Ανάλαφρη πολυτέλεια!

Tι είδους στιλ είναι το Rococo; Γιατί το μπερδεύουν πολλοί με το μπαρόκ; Ο διακοσμητής Κωνσταντίνος Ράπτης σου δίνει tips για να το “μεταφέρεις” και στο σπίτι σου…

Από που μας ήρθε;
Στις αρχές του 18ου αιώνα και συγκεκριμένα κοντά στο 1710, γεννιέται στη Γαλλία ένα καινούριο καλλιτεχνικό ύφος, το Rococo. Ξεπήδησε μέσα από το υπερβολικό και πολυτελές Baroque σαν μια πιο ανάλαφρη εναλλακτική λύση πολυτέλειας. Η εμμονή του βασιλιά Λουδοβίκου XIV στην αυστηρότητα του υπερβολικά πολυτελούς Baroque είχε ήδη κουράσει και έτσι οι καλλιτέχνες της εποχής θέλησαν να δώσουν μια πιο παιχνιδιάρικη νότα, που θα επικεντρωνόταν περισσότερο στην εσωτερική διακόσμηση και λιγότερο στην αρχιτεκτονική. Υπεύθυνος όμως για τη διάδοση του Rococo θεωρείται ο Λουδοβίκος XV, που έδωσε και το όνομα του στα έπιπλα της εποχής, τα περίφημα Louis Quinze. Το στιλ εγκαταλείφθηκε κοντά στο 1760, όταν πρόσωπα της Γαλλικής διανόησης όπως ο Βολταίρος το κατηγόρησαν σαν επιφανειακό και σαχλό. Το 1780 ήταν πια παρελθόν και αντικαταστήθηκε από το Νεοκλασικισμό.

Η λέξη Rococo είναι ένωση των γαλλικών λέξεων Baroque (το γνωστό μας πια στιλ), rocaille (ένα γαλλικό στιλ διακόσμησης κήπων με πέτρες και κοχύλια) ή coquilles (που σημαίνει κέλυφος, κοχύλι). Ο όρος χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά από τους Άγγλους το 1836 και αφού το στιλ είχε εγκαταλειφθεί και ήταν μια λαϊκή φράση που είχε την έννοια του ντεμοντέ. Στα μέσα του 19ου αιώνα οι ιστορικοί τέχνης αποκατέστησαν την κακή φήμη του στιλ και έδωσαν στην λέξη την έννοια που ξέρουμε σήμερα, που είναι συνώνυμη της ανάλαφρης πολυτέλειας στη διακόσμηση.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του!
Ας δούμε λοιπόν πια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου ύφους:
– Η πολυτέλεια, που τη δανείζεται από το Baroque, αλλά εδώ έχει ένα χαρακτήρα λιγότερο αυστηρό. Δεν αποσκοπεί στην μεγαλοπρέπεια αλλά στην αίσθηση της χαράς για τη ζωή.

– Η ανάλαφρη και παιχνιδιάρικη διάθεση, κυρίως λόγω των θεμάτων από τα οποία εμπνέονται οι καλλιτέχνες. Κοχύλια, λουλούδια και πουλιά που χρησιμοποιούνται παντού, αλλά και οι καθημερινές σκηνές στα έργα τέχνης, έχουν σε αυτό το στιλ τιμητική θέση.

– Η κομψότητα στις γραμμές και στις φόρμες που έχουν σαν αφετηρία την καμπύλη. Οι κύκλοι οι ελλείψεις και τα οβάλ σχήματα είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα.

– Τα οριεντάλ στοιχεία κυρίως επηρεασμένα από την Οθωμανική αρχιτεκτονική και την Κινεζική παράδοση.

– Ο διάχυτος ρομαντισμός που είναι δάνειο από τη Γοτθική Τέχνη αλλά εδώ αποκτά μια πιο αισιόδοξη ματιά.

Decoration tips: Τι να κάνεις…
Αν μας αρέσουν όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά και αποφασίσουμε να διακοσμήσουμε το χώρο μας σε στιλ Rococo τι θα πρέπει να κάνουμε για να είναι η προσπάθεια πετυχημένη; Έχουμε λοιπόν και λέμε…

1. Διαλέγουμε κλασικά έπιπλα σε γραμμή Louis Quinze. Υπάρχουν στην αγορά αυθεντικά κομμάτια αλλά όπως όλες οι αντίκες, είναι πανάκριβα! Πόσω μάλλον αυτά, που είναι από τις πιο διαδεδομένες αντίκες στον κόσμο! Μην στεναχωριέστε όμως… Υπάρχουν πολλοί οίκοι επίπλων που παράγουν κομμάτια σε αυτή τη γραμμή και που δεν στοιχίζουν μια περιουσία. Επίσης υπάρχουν πολλοί επιπλοποιοί με γνώση και ταλέντο που μπορούν να κατασκευάσουν έπιπλα εμπνευσμένα από το Rococo. Διαλέγουμε και παίρνουμε!

2. Επενδύουμε τα πατώματα με παρκέ από ξύλο δρυός σε χρυσοκίτρινο χρώμα και προτιμούμε σαν σχέδιο το ψαροκόκαλο. Αν το φυσικό ξύλο μας φαίνεται ακριβό ή πρόκειται για ανακαίνιση ενός χώρου, υπάρχει και η επιλογή του πρεσαριστού δαπέδου (laminate), που θα μας δώσει την ίδια εντύπωση με μικρότερο κόστος. Δεν είναι βέβαια αρνητική και η χρήση σκληρών υλικών όπως το μάρμαρο, τα κεραμικά πλακίδια ή το μωσαϊκό. Προσέχουμε όμως να έχουν ανοιχτούς τόνους και ουδέτερη απόχρωση.

3. Τολμάμε να διακοσμήσουμε με ανάλαφρες γύψινες διακοσμήσεις στα ταβάνια και στους τοίχους. Όπως και στο Baroque, έτσι και εδώ, συνήθως τα γύψινα βάφονται σε χρυσαφένιες αποχρώσεις και πλαισιώνουν έργα τέχνης και ταπετσαρίες.

4. Επιλέγουμε πίνακες με θεματολογία από τη φύση και κλασικές καθημερινές ή βουκολικές σκηνές. Συνήθως αυτά τα έργα τέχνης έχουν παιχνιδιάρικη διάθεση. Αν είμαστε αρκετά τολμηροί, προσλαμβάνουμε ένα ζωγράφο να μας ζωγραφίσει το ταβάνι με ανάλαφρη πάντα θεματολογία και εντυπωσιάζουμε πραγματικά!

5. Τοποθετούμε διακοσμητικά από μπρούτζο, ασήμι, κασσίτερο, πορσελάνη και κρύσταλλο. Εκτός από τα χρηστικά αντικείμενα, όπως τα βάζα, ενδιαφέρον θα είχε και η επιλογή μικρών γλυπτών που θα κυριαρχούσαν σε κάποια σημεία. Προσέχουμε όμως να μη το παρακάνουμε! Επίσης καλή θα ήταν η χρήση μεγάλων καθρεπτών με όμορφες κορνίζες που θα μεγαλώσουν το χώρο και θα δώσουν φως.

6. Χρησιμοποιούμε υφάσματα πολυτελή και κομψά, όπως βελούδο, μετάξι, οργάντζα και βουάλ, στις κουρτίνες και στην επίπλωση. Αυτά μπορεί να έχουν ανάγλυφα μπροκάρ σχέδια, ρίγες και ρόμβους, να είναι μονόχρωμα ή πολύχρωμα. Αυτό που θα προσέξουμε είναι ο συνδυασμός στα υφάσματα να είναι αρμονικός σε σχέδια και χρώματα, αλλά να μην είναι βαρετός. Καλό θα ήταν να μη χρησιμοποιήσουμε μόνο ένα μοτίβο ή χρώμα.

7. Αγοράζουμε κρυστάλλινους πολυελαίους και απλίκες για να φωτίσουμε διάχυτα το χώρο. Στο φωτισμό προσέχουμε να είναι θεατρικός αλλά να μην είναι υπερβολικά δραματικός όπως στο Baroque. Έτσι διαλέγουμε διάχυτες και έμμεσες πηγές για να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Το Rococo στις μέρες μας ίσως να είναι από τα πιο διάσημα κλασικά στιλ διακόσμησης. Χρησιμοποιείται ευρέως γιατί ενώ εντυπωσιάζει δεν είναι πομπώδες και κουραστικό στη πάροδο του χρόνου. Αν όμως αποφασίσετε να το χρησιμοποιήσετε καλό θα ήταν να μη το εμπλέξετε με άλλα στιλ γιατί μόνο του λειτουργεί καλύτερα.

Τι πρέπει να προσέξεις…
Μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες στη χρήση του Rococo είναι ότι μπορούμε πολύ εύκολα να το μπερδέψουμε με το Baroque. Για να μη γίνει αυτό και για να φανεί το αποτέλεσμα πιο σύγχρονο καλό θα ήταν να προσέξουμε τα εξής:

– Συνδυάστε έπιπλα Louis Quinze με πιο ανάλαφρα αλλά πάντα κλασικού ύφους έπιπλα. Π.χ. ένας ντυμένος καναπές σε κλασική γραμμή μπορεί εύκολα να συνδυαστεί με 2 πολυθρόνες Louis Quinze, ή ένα τραπέζι πιο λιτό να περιστοιχιστεί από πιο εντυπωσιακές καρέκλες.

– Προσέξτε τους συνδυασμούς των υφασμάτων. Επιλέξτε εντυπωσιακά υφάσματα με διαφορετικές υφές, μοτίβα και χρώματα αλλά που δένουν αρμονικά μεταξύ τους. Π.χ. σε έναν μονόχρωμο βελούδινο κρεμ καναπέ, βάλτε μπροκάρ και ριγέ μαξιλάρια σε μπεζ γκρι και γαλάζιο.

– Τα χρώματα που θα χρησιμοποιήσουμε στο χώρο καλό είναι να ανήκουν στα ουδέτερα και στα παστέλ που είναι και τα χαρακτηριστικότερα για το στιλ Rococo. Λευκό, μπεζ, γκρι, ανοιχτό καφέ της καραμέλας βουτύρου, κρεμ, γαλάζιο, λιλά, βεραμάν και ροζ είναι οι πρωταγωνιστές. Συνδυάζονται με μεταλλικό χρυσαφί σε γύψινα και έπιπλα και δίνουν αίσθηση δροσιάς, ελαφρότητας και φωτός. Αποφεύγουμε τις έντονες αποχρώσεις και τόνους, ακόμα και στα έπιπλα που ακόμα και όταν είναι καφέ είναι ανοιχτόχρωμα.
Απαγορεύεται η εκτεταμένη χρήση του μαύρου που χρησιμοποιείται μόνο σε λεπτομέρειες αν και εφόσον χρειάζεται.

– Ο γενικός κανόνας για να ξεχωρίσετε τα 2 αυτά συγγενικά στιλ είναι: Πάντα το Rococo είναι πολυτελές αλλά ταυτόχρονα χαρούμενο και κομψό. Ό,τι βλέπετε και είναι δραματικά μεγαλειώδες, πομπώδες και σας δημιουργεί αίσθηση δέους είναι Baroque.

Αν πάλι σας αρέσει πολύ το Rococo αλλά μπερδεύεστε και φοβάστε ότι θα καταλήξετε με ένα σπίτι βαρύ και ασήκωτο, ζητήστε τη βοήθεια κάποιου ειδικού. Αν και πιστεύω ότι με λίγη προσοχή μπορείτε να τα καταφέρετε!