Προεφηβεία: τι να περιμένεις!

Η προεφηβεία, δηλαδή το ηλικιακό διάστημα μεταξύ 9 και 13 ετών είναι καθοριστικό για να προετοιμάσεις το παιδί σου για τις αλλαγές που φέρνει η εφηβεία. Πώς πρέπει να το κάνεις και τι να του πεις;

Μεταξύ 9 και 13 ετών τα παιδιά διανύουν τη φάση της προεφηβείας. Καπρίτσια και συμπεριφορές που θα αντιμετωπίσεις στην εφηβεία τους κάνουν δειλά δειλά την εμφάνισή τους, γεγονός απόλυτα φυσιολογικό. Άλλωστε η προεφηβεία είναι η τελευταία περίοδος «χάριτος» τόσο για τα παιδιά που σιγά σιγά χάνουν την παιδική τους αθωότητα όσο και για τους γονείς που θα πρέπει να οπλιστούν με υπομονή και κατανόηση για τη δύσκολη περίοδο της εφηβείας που έρχεται.

Η προεφηβεία είναι μια προνομιακή περίοδος για να εξηγήσεις πολλά πράγματα στο παιδί σου για τις αλλαγές που θα βιώσει πριν κλειστεί στον εαυτό του ως έφηβος αλλά και μια καλή ευκαιρία και να το προετοιμάσεις και να οικοδομήσεις στέρεες βάσεις επικοινωνίας μαζί του για να το βοηθάς όποτε σου το ζητήσει.

Ειδικά τα κορίτσια πρέπει να είναι προετοιμασμένα για την εμφάνιση της περιόδου τους, που συχνά γίνεται ήδη από την ηλικία των 11 ετών. Επιπλέον, για τα θέματα της σεξουαλικής αγωγής, οι προέφηβοι μιλάνε πιο ανοιχτά και χωρίς ντροπές αφού δεν «ενοχλούνται» ακόμα από τις ορμές της εφηβείας που τους κάνουν να επιζητούν απαντήσεις εκτός οικογενειακού περιβάλλοντος.

Ο ρόλος των γονέων σε αυτή τη φάση είναι να εξηγήσουν στα παιδιά με λεπτομέρειες τις σημαντικές λειτουργίες του φύλου τους και να απαντήσουν σε κάθε ερώτηση των παιδιών με ειλικρίνεια και αμεσότητα. Επιπλέον φρόντισε να είναι το παιδί σου πλήρως ενημερωμένο σε θέματα σχετικά με το σεξ, έτσι ώστε οι συναισθηματικές του σχέσεις με το αντίθετο φύλο να είναι ειλικρινείς και κατά το δυνατόν απελευθερωμένες από φόβο και άγχος.

Τι πρέπει να πεις στον προέφηβο

Ουσιαστικά υπάρχουν 3 πεδία που αφορούν την υγεία και την εξέλιξη ενός έφηβου για τα οποία πρέπει να είναι ενημερωμένος ένας προέφηβος: σωματικές αλλαγές, αλλαγές στη διάθεση, πνευματικές αλλαγές. Πώς πρέπει να χειριστείς κάθε πεδίο;

1. Το σώμα που αλλάζει!
Η εφηβεία είναι η φυσιολογική διαδικασία προς τη σεξουαλική ωρίμανση. Ένα παιδί 9-13 ετών πρέπει να κατανοήσει τις βασικές γραμμές της εφηβικής ανάπτυξης, από την εμφάνιση της ακμής μέχρι την ονείρωξη και πόσο απρόβλεπτη είναι η εφηβεία, υποστηρίζουν οι παιδίατροι. Επίσης πρέπει να εξηγήσεις στο παιδί ότι οι αλλαγές αυτές δεν είναι πάντα εύκολες και καλοδεχούμενες, όπως συμβαίνει π.χ. στην περίπτωση της ακμής.

2. Θα έχει αλλαγές στη διάθεσή του!
Οι ορμονική δραστηριότητα στην εφηβεία είναι στο απώγειό της με αποτέλεσμα οι έφηβοι να είναι συναισθηματικά ασταθείς και ευαίσθητοι. Ένα παιδί που στα 10 είναι η προσωποποίηση της χαράς θα εκπλαγεί δυσάρεστα όταν αρχίσει να νιώθει μια απροσδιόριστη λύπη κάποιες στιγμές μετά τα 14 του. Γι’ αυτό πρέπει να του εξηγήσεις από νωρίς ότι όλες αυτές οι αλλαγές στη διάθεσή του δεν γίνονται επειδή τρελάθηκε! Είναι απόλυτα φυσιολογικές και οφείλονται στο γεγονός ότι οι ορμόνες του αυξομειώνονται.

3. Αποκτά καινούριο μυαλό!
Οι αλλαγές στον εγκεφαλικό φλοιό των εφήβων τους κάνει να σκέφτονται πιο θεωρητικά ζητήματα όπως την έννοια του Θείου, τη φιλία ακόμη και το θάνατο με έναν αφηρημένο τρόπο. Εξήγησε αυτήν την αλλαγή στο παιδί με τη χρήση μιας μεταφοράς: «Το μυαλό σου θα είναι σαν ένας ολοκαίνουριος υπολογιστής με πολλά παιχνίδια που στην αρχή θα σε κάνει να αισθάνεσαι απογοήτευση μέχρι να τα μάθεις όλα!»

Το ζήτημα της εμπιστοσύνης και της διακριτικότητας

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να εδραιώσεις μια σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί σου. Καταρχάς εξηγήσέ του ότι μπορεί να σε ρωτάει ό,τι θέλει όσο ανόητο κι αν είναι και διαβεβαιώσέ το ότι θα λάβει ειλικρινείς απαντήσεις. Κατόπιν εξηγήσέ του ότι κατά την εφηβεία θα χρειαστεί να επισκέπτεται το γιατρό πιο τακτικά για να βεβαιώνεται ότι είναι υγιής. Εξήγησε στο παιδί ότι ο γιατρός είναι φίλος του και μάλιστα μπορεί να έχει το θάρρος να τον ρωτήσει για πράγματα που ντρέπεται να ρωτήσει τους γονείς χωρίς να το μάθεις. Αυτό βοηθά το παιδί να αισθάνεται ασφάλεια και ότι έχει κάπου να απευθυνθεί όταν θεωρεί ότι οι γονείς δεν το καταλαβαίνουν.