Πώς να μάθεις στα παιδιά σου την πραγματική αξία του χρήματος μέσα από την καθημερινότητα

Η ζωή σήμερα τρέχει γρήγορα και οι πειρασμοί για τα παιδιά είναι παντού. Από φαγητό απ’ έξω μέχρι παιχνίδια και εξόδους, τα παιδιά μαθαίνουν πολύ εύκολα να θεωρούν το χρήμα κάτι δεδομένο. Αν θέλουμε να τους δώσουμε τα σωστά εφόδια για τη ζωή, χρειάζεται να τους μάθουμε από νωρίς την πραγματική αξία των χρημάτων, μέσα από καθημερινά, αληθινά παραδείγματα. Όχι με πίεση ή φόβο, αλλά μέσα από μικρές, φυσικές στιγμές που γίνονται σιγά σιγά μέρος της σκέψης τους.

Μίλα τους ανοιχτά για τα έξοδα της καθημερινότητας

Τα παιδιά βλέπουν ότι το φαγητό εμφανίζεται στο τραπέζι και τα φώτα ανάβουν στο σπίτι, αλλά δεν καταλαβαίνουν τι κόστος κρύβεται από πίσω. Μπορείς να ξεκινήσεις με απλές κουβέντες: να τους δείξεις έναν λογαριασμό του ρεύματος, μια απόδειξη σούπερ μάρκετ, να μιλήσεις για το ενοίκιο ή το δάνειο. Όχι για να τα αγχώσεις, αλλά για να χτίσεις μια πρώτη, ήρεμη κατανόηση του πώς λειτουργεί ο κόσμος. Με τον καιρό, θα βλέπεις ότι αρχίζουν να ρωτάνε μόνα τους: «Κοστίζει πολύ αυτό;», «Πόσο πληρώνουμε για το σπίτι;». Και κάπου εκεί θα ξέρεις ότι μπήκε ο σπόρος.

Βάλε τα στο παιχνίδι της αγοράς

Η καθημερινή βόλτα στο σούπερ μάρκετ ή στο μανάβικο είναι ιδανική ευκαιρία για μάθημα. Ζήτησέ τους να συγκρίνουν τιμές, να επιλέξουν προϊόντα με βάση το βάρος ή την ποιότητα και να κάνουν μικρούς υπολογισμούς. Ακόμα και ένα απλό «διάλεξε τι θα αγοράσουμε με 5 ευρώ» μπορεί να τους βοηθήσει να δουν έμπρακτα πόσο αξίζει το κάθε τι και πώς να σκεφτούν λίγο παραπέρα από την πρώτη τους επιθυμία. Στην αρχή μπορεί να είναι παιχνίδι, αλλά με τον καιρό χτίζεται μέσα τους ένας τρόπος σκέψης που τους ακολουθεί σε όλη τους τη ζωή. Και όταν ένα παιδί σου πει μόνο του «ας πάρουμε αυτό, είναι πιο φθηνό», δεν θα κρατηθείς από το χαμόγελο.

Δώσε τους την ευκαιρία να κερδίσουν και να αποταμιεύσουν

Τίποτα δε διδάσκει καλύτερα την αξία των χρημάτων από το να πρέπει να τα κερδίσεις μόνος σου. Φτιάξτε μαζί έναν πίνακα με δουλειές του σπιτιού και αμοιβές. Βάλε στόχο μια αγορά που θέλουν πολύ και δώσε τους το κίνητρο να δουλέψουν γι’ αυτήν. Όταν πιάσουν στα χέρια τους τα χρήματα που οι ίδιοι κέρδισαν, η ικανοποίηση και η υπερηφάνεια θα τους μείνουν αξέχαστες. Επιπλέον, καταλαβαίνουν με απλό και πρακτικό τρόπο ότι τα πράγματα δεν εμφανίζονται μαγικά. Ότι ο κόπος, η υπομονή και η συνέπεια έχουν την αξία τους, αξίες που δε μετριούνται μόνο με ευρώ.

Μεταμόρφωσε τη μάθηση σε παιχνίδι

Η εκπαίδευση γύρω από τα χρήματα δε χρειάζεται να είναι βαρετή. Υπάρχουν υπέροχα επιτραπέζια όπως το Monopoly ή το Παιχνίδι της Ζωής, που μέσα από το παιχνίδι μαθαίνουν στα παιδιά βασικές οικονομικές έννοιες. Μέσα από τη διασκέδαση, αρχίζουν να καταλαβαίνουν τι σημαίνει επένδυση, δάνειο, έξοδο και κέρδος, χωρίς να το νιώθουν σαν μάθημα. Κάποιες φορές, η πιο ουσιαστική γνώση περνάει μέσα από το γέλιο και την ανεμελιά. Και αυτές οι στιγμές που γελάτε και μετράτε χαρτονομίσματα παιχνιδιού, ίσως αξίζουν περισσότερο από κάθε θεωρητικό μάθημα.

Τα παιδιά μεγαλώνουν σε έναν κόσμο γεμάτο προσφορές, γρήγορες αγορές και απεριόριστους πειρασμούς. Δίνοντάς τους από νωρίς μια ουσιαστική σχέση με το χρήμα, δεν τους μαθαίνεις μόνο να διαχειρίζονται τα έξοδά τους. Τους δίνεις κάτι πολύ πιο πολύτιμο: τη δύναμη να εκτιμούν τον κόπο, την υπομονή και την αξία όσων αποκτούν στη ζωή τους. Και ίσως, το πιο σημαντικό, να μάθουν να βρίσκουν χαρά όχι στο «έχω», αλλά στο «προσπαθώ και κατακτώ».

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock