Παιδικοί εφιάλτες και νυχτερινός τρόμος: Όλα όσα πρέπει να ξέρεις

Κάθε βράδυ ελπίζεις πως το παιδί σου θα κοιμηθεί ήσυχα, κι εσύ θα προλάβεις να ξεκουραστείς λιγάκι, να δεις δυο επεισόδια στη σειρά ή να φας εκείνο το παγωτό χωρίς να σε κοιτάει. Κι όμως, υπάρχουν νύχτες που το σκηνικό αλλάζει. Κλάματα, φωνές, παράξενες κινήσεις, φόβοι που ξεφυτρώνουν μέσα στο σκοτάδι. Αν έχεις ζήσει εφιάλτες, νυχτερινούς τρόμους ή υπνοβασία στο παιδί σου, τότε ξέρεις πόσο μπερδεμένο μπορεί να γίνει το βραδινό σας πρόγραμμα. Ψυχραιμία, δεν είσαι μόνη. Και το σημαντικότερο; Υπάρχουν τρόποι να το διαχειριστείς χωρίς να μετακομίσεις μόνιμα στο παιδικό δωμάτιο.

Όταν τα όνειρα γίνονται εφιάλτες

Οι εφιάλτες εμφανίζονται συχνότερα στο δεύτερο μισό της νύχτας και μπορούν να ξεκινήσουν από την ηλικία των 6 μηνών. Συνήθως κορυφώνονται ανάμεσα στα 3 και τα 12 χρόνια. Το παιδί ξυπνάει τρομαγμένο, μπορεί να κλαίει ή να μη θέλει να ξανακοιμηθεί. Εκείνη τη στιγμή, χρειάζεται να σε δει, να σε ακούσει και να νιώσει ασφάλεια. Όχι να του πεις “δεν είναι τίποτα” ή “πήγαινε για ύπνο”. Αντί γι’ αυτό, μείνε μαζί του, άκουσέ το, εξήγησέ του ότι τα όνειρα δεν είναι αληθινά και δώσ’ του την επιλογή να ανάψει ένα φωτάκι. Αν υπάρχει κάτι στον χώρο που το φοβίζει, όπως μια σκιά ή ένα παιχνίδι με περίεργο σχήμα, άλλαξέ το. Όσο πιο ήρεμο νιώσει, τόσο πιο εύκολα θα ξανακοιμηθεί.

Οι νυχτερινοί τρόμοι δεν είναι εφιάλτες

Αν το παιδί σου ξυπνάει με ουρλιαχτά, ιδρώνει, έχει γυάλινο βλέμμα και δεν σε αναγνωρίζει, μπορεί να περνάει νυχτερινούς τρόμους. Πρόκειται για επεισόδια που συμβαίνουν στο πρώτο μισό της νύχτας, σε βαθύ ύπνο. Το παιδί στην πραγματικότητα δεν έχει ξυπνήσει, άρα δεν έχει συνείδηση ούτε μνήμη του τι συμβαίνει. Μπορεί να κλωτσάει, να κλαίει, να σε απομακρύνει. Και κάπου εδώ είναι που πρέπει να κρατήσεις την ψυχραιμία σου. Μην προσπαθήσεις να το ξυπνήσεις, γιατί το πιθανότερο είναι να τρομάξει ακόμα περισσότερο. Απλώς μείνε δίπλα του, βεβαιώσου ότι είναι ασφαλές και περίμενε να περάσει. Όσο τρομακτικά κι αν φαίνονται, οι νυχτερινοί τρόμοι δεν βλάπτουν το παιδί. Το πολύ πολύ να βλάψουν τον δικό σου ύπνο.

Όταν το παιδί κάνει… νυχτερινή βόλτα

Η υπνοβασία και η υπνολαλία είναι πιο συχνές από όσο νομίζεις και συνήθως εμφανίζονται σε βαθύ ύπνο. Αν δεις το παιδί σου να περπατάει με άδειο βλέμμα ή να λέει πράγματα χωρίς συνοχή, μην πανικοβληθείς. Δεν χρειάζεται να το ξυπνήσεις, γιατί μπορεί να τρομάξει. Το μόνο που χρειάζεται είναι να το καθοδηγήσεις ευγενικά πίσω στο κρεβάτι. Επειδή μπορεί να κινηθεί σε επικίνδυνα σημεία, φρόντισε να είναι ασφαλές το περιβάλλον: σκάλα με προστατευτικό, πόρτες κλειδωμένες, και ό,τι μπορεί να προκαλέσει ατύχημα απομακρυσμένο. Η υπνοβασία, όπως και οι νυχτερινοί τρόμοι, είναι πιο συχνή σε οικογένειες με ιστορικό και συνήθως περνάει μεγαλώνοντας.

15 μικρά tips για πιο ήσυχες νύχτες

1. Δημιούργησε σταθερή ρουτίνα ύπνου.
2. Απόφυγε οθόνες πριν τον ύπνο.
3. Προσπάθησε το δωμάτιο να είναι σκοτεινό αλλά όχι τρομακτικό.
4. Δώσε στο παιδί ένα αντικείμενο ασφάλειας (κουκλάκι ή κουβερτούλα).
5. Μείωσε τους θορύβους στο σπίτι όταν το παιδί πάει για ύπνο.
6. Κράτα τη θερμοκρασία του δωματίου σταθερή.
7. Μην δίνεις ζάχαρη ή καφεΐνη αργά το απόγευμα.
8. Αν φοβάται το σκοτάδι, βάλε νυχτερινό φωτάκι.
9. Απόφυγε ιστορίες ή εκπομπές που μπορεί να το τρομάξουν.
10. Σημείωσε πότε συμβαίνουν οι νυχτερινοί τρόμοι. Αν είναι σταθεροί, μπορείς να το ξυπνάς 10 λεπτά πριν.
11. Ενημέρωσε τους φροντιστές και τους παππούδες για το τι να κάνουν.
12. Μίλα με τον παιδίατρο αν τα επεισόδια είναι συχνά.
13. Δοκίμασε χαλαρωτικά τελετουργικά όπως παραμύθια ή μουσική.
14. Δείξε εμπιστοσύνη στο παιδί, μην το κοροϊδεύεις.
15. Μείνε ψύχραιμος, γιατί η δική σου στάση επηρεάζει τη δική του ασφάλεια.

Στο τέλος της ημέρας –ή μάλλον της νύχτας– αυτό που έχει σημασία είναι να θυμάσαι πως όλα αυτά είναι φυσιολογικά και συχνά. Όλοι οι γονείς νιώθουν χαμένοι κάποιες στιγμές — κι αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Είσαι όμως ένας γονιός που ψάχνει, διαβάζει και προσπαθεί. Κι αυτό, τελικά, κάνει όλη τη διαφορά.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock