Αρχιτεκτονική ως η απόλυτη θεραπεία κάθε ζευγαριού: Ποιοι είναι οι χώροι που “χτίζουν” ξανά την επαφή;

Ζεις σε ένα σπίτι που κάποτε ένιωθες καταφύγιο και τώρα μοιάζει λίγο πιο στενό από όσο αντέχεις. Όχι σε τετραγωνικά, σε ανάσες. Όταν μια σχέση περνά κρίση, το σπίτι δεν είναι ουδέτερο φόντο, γίνεται ενεργός παίκτης. Οι τοίχοι, οι διάδρομοι, οι πόρτες που δεν κλείνουν ποτέ ή που κλείνουν πολύ εύκολα, όλα επηρεάζουν το πώς συναντιέστε και το πώς απομακρύνεστε. Κι εδώ έρχεται η αρχιτεκτονική όχι σαν σωτήρας, αλλά σαν ήρεμος διαμεσολαβητής. Όχι για να λύσει τα συναισθηματικά, αλλά για να τους δώσει χώρο να αναπνεύσουν.

Όταν η ιδιωτικότητα δεν είναι απόσταση αλλά φροντίδα

Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη στη σύγχρονη κατοικία είναι η εξίσωση της οικειότητας με τη μόνιμη συνύπαρξη. Δε χρειάζεται να βλέπεστε συνέχεια για να είστε κοντά. Χρειάζεται να έχετε ο καθένας τον δικό του μικρό πυρήνα, έναν χώρο που δεν απολογείται, δεν εξηγεί και δεν φιλοξενεί. Όχι απαραίτητα ένα δωμάτιο με ταμπέλα, αλλά μια γωνιά που σου επιτρέπει να αποσυρθείς χωρίς να απορρίπτεις τον άλλον. Όταν ο χώρος σέβεται αυτή την ανάγκη, η σχέση χαλαρώνει. Δεν πιέζεται να αποδείξει ότι λειτουργεί. Και αυτό, παραδόξως, τη δυναμώνει.

Ευέλικτοι χώροι για σχέσεις που αλλάζουν

Οι σχέσεις δεν είναι στατικές, άρα ούτε και το σπίτι χρειάζεται να είναι. Ένα σπίτι που θεραπεύει δεν έχει άκαμπτες λειτουργίες, έχει ρυθμίσεις. Χώρους που ανοίγουν και κλείνουν, που μεταμορφώνονται ανάλογα με τη φάση, τη διάθεση, την ένταση της ημέρας. Κινητά πάνελ, κουρτίνες, συρόμενα στοιχεία, μικρές αρχιτεκτονικές παύσεις που δημιουργούν όρια χωρίς να χτίζουν τείχη. Έτσι μαθαίνεις να συνυπάρχεις χωρίς να χάνεσαι. Ο χώρος γίνεται σύμμαχος στη διαχείριση της απόστασης, όχι αιτία σύγκρουσης.

Κοινά σημεία με ψυχολογικό βάθος

Σε ένα σπίτι που προσπαθεί να επαναφέρει την επαφή, τα κοινά σημεία έχουν σημασία. Όχι ως χώροι υποχρεωτικής συνάντησης, αλλά ως τόποι επιλογής. Η κουζίνα, για παράδειγμα, όταν δεν είναι απλώς λειτουργική αλλά ζεστή, ανοιχτή και ζωντανή, γίνεται τελετουργία. Εκεί που κόβεις, ανακατεύεις, περιμένεις, μοιράζεσαι. Δεν είναι τυχαίο ότι συχνά λειτουργεί σαν καρδιά του σπιτιού. Το ίδιο και ένα καθιστικό που δε σε καθηλώνει σε συγκεκριμένες θέσεις, αλλά σε καλεί να κινηθείς, να καθίσεις δίπλα, απέναντι, λίγο πιο μακριά. Οι χώροι αυτοί δεν επιβάλλουν επαφή, τη διευκολύνουν.

Η αρχιτεκτονική δεν κάνει θαύματα και σίγουρα δεν αντικαθιστά τη δουλειά που χρειάζεται να γίνει σε μια σχέση. Μπορεί όμως να σταματήσει να τη δυσκολεύει. Να σου δώσει χώρο να σκεφτείς, να απομακρυνθείς χωρίς ενοχή και να επιστρέψεις χωρίς βάρος. Ένα σπίτι που σχεδιάζεται με επίγνωση των ανθρώπινων αναγκών δεν κρατά το ζευγάρι μαζί με το ζόρι, του επιτρέπει να διαλέξει ξανά. Και αυτό, σε περιόδους κρίσης, είναι ίσως η πιο ουσιαστική μορφή φροντίδας.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock