Lockdown και κλειστά σχολεία: Η τεχνολογία εχθρός ή φίλος της εκπαίδευσης;

Ο δάσκαλος  Μπάμπης Τραπεζανλίδης από την Θεσσαλονίκη αναρωτιέται με αφορμή το lockdown αν τελικά η τεχνολογία είναι εχθρός ή φίλος της εκπαίδευσης.

Γυρίζοντας μερικά χρόνια πίσω, ανακαλύπτει κανείς πως καθετί καινούργιο, όχι μόνο στην εκπαίδευση, κουβαλούσε μαζί του έναν σκεπτικισμό – προσβληματισμό. Ασφαλώς, η λέξη «νέο» από μόνη της είναι διλημματική, αφού σημαίνει «είδηση, μαντάτο», χωρίς να ξέρουμε αν το πρόσημό της είναι θετικό ή αρνητικό.

Αρχικά, θα ήθελα να θυμηθούμε το μεγάλο ερώτημα που αιωρείτο στη χώρα μας σχετικά με το αν θα επικρατήσει η καθαρεύουσα ή η δημοτική στα τετράδια των μαθητών. Άρθρα, εφημερίδες, πολιτικοί, εκπαιδευτικοί και πλήθος κόσμου υποστήριζαν τη μια ή την άλλη πλευρά με χαρακτηρισμούς μίσους. Τελικά, η δημοτική μπήκε στη ζωή μας, όμως δεν ποδοπάτησε ούτε απαξίωσε την προηγούμενη. Αντιθέτως, στηρίχθηκε στις ρίζες της, τις οποίες σίγουρα δεν πρέπει να τραβάμε και να κουβαλάμε περπατώντας μπροστά, αλλά οφείλουμε να τις ποτίζουμε και να βασιζόμαστε στα γερά θεμέλιά τους.

Στη σημερινή εποχή, ακόμα και ένας τυφλός αντιλαμβάνεται ότι η τεχνολογία τρέχει σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, η εκπαίδευση να μείνει ανεπηρέαστη. Ηλεκτρονικοί υπολογιστές, διαδίκτυο, ηλεκτρονικά βιβλία και πολλές πολλές εφαρμογές βοηθούν το μάθημα του σχολείου να γίνει πιο ευχάριστο και ελκυστικό στα παιδιά. Είναι όμως αυτό αρκετό;

Στη διάρκεια της καραντίνας η εξ αποστάσεως εκπαίδευση άπλωσε «χείρα βοηθείας» και ένωσε τα μικρά κουτάκια που χρειαζόταν ο δάσκαλος, για να φτάσει στον μαθητή. Ηλεκτρονικά κουίζ, έντυπα, εκπαιδευτικά βίντεο και πολλά άλλα βοήθησαν στο να μείνει το ενδιαφέρον των παιδιών ενεργό και το σχολείο να συνεχίσει κανονικά τη ροή του. Για πόσο όμως; Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και τα παιδιά, που τρελαίνονται για την τεχνολογία, άρχισαν να κουράζονται. Ο πόνος στα μάτια, στο βλέμμα. Ας το αναφέρουμε ανοιχτά: «Το άψυχο προϊόν όσο τέλειο και να είναι δεν σου δίνει.. την ψυχή του».

Είναι.. αλλιώς, όταν βλέπεις τον άλλον μέσα στα μάτια και αντιλαμβάνεσαι πως σήμερα ξύπνησε κουρασμένος και στεναχωρημένος από κάτι. Είναι.. αλλιώς, όταν πιάνεις το χεράκι και είναι παγωμένο από τον κρύο χειμώνα που φυσάει στην αυλή του σχολείου. Είναι..αλλιώς, όταν τα δυο βλέμματα ανταμώνουν και ο μαθητής παύει να είναι μαθητής και ο δάσκαλος παύει να είναι δάσκαλος και γίνονται οικογένεια, γονεάς – παιδί.

Σίγουρα, η τεχνολογία δεν είναι εχθρός ούτε της εκπαίδευσης ούτε του ίδιου του ανθρώπου. Τι πιο γαλήνιο από το να παίζει ένα όμορφο μουσικό χαλί την ώρα που οι μαθητές γράφουν μια άσκηση! Τι πιο ευχάριστο να ακούει κανείς ήχους της φύσης από τα ηχεία του ηλεκτρονικού υπολογιστή, ενώ έξω από το τζάμι αντικρίζει τσιμεντένια κτίρια! Εξάλλου, το ρητό με τη χρήση του μαχαιριού ταιριάζει απόλυτα στο άρθρο μας. «Χρησιμοποιώ το μαχαίρι, για να κόψω το ψωμί. Χρησιμοποιώ το μαχαίρι, για να τραυματίσω έναν άνθρωπο».

Ας σκεφτούμε, όμως, πώς θα πεις «σ΄ αγαπώ» και με ποιον τρόπο θα γράψεις ένα ποίημα για τον άνθρωπο που αγαπάς, αν δεν σου έχει μάθει κανείς τις λέξεις ή αν δεν σου έχει δείξει κανείς πώς να ψάχνεις τις λέξεις, ακόμα και σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή; Εκτός, αν θέλουμε να φτάσουμε στο σημείο να πατάμε ένα κουμπί και να δίνουμε την εντολή «Δημιούργησε ένα ποίημα και βάλε λόγια αγάπης».

Κλείνοντας, αξίζει να σημειωθεί ότι στη ζωή μας δεν υπάρχει μόνο το μαύρο ή το άσπρο. Μπορούμε να συνδυάσουμε τα χρώματα και να ζωγραφίσουμε ένα πολύχρωμο ουράνιο τόξο, από αυτά που τα παιδιά λατρεύουν «να ανεβαίνουν» και να ταξιδεύουν σε δικούς τους γαλαξίες. Όχι, δεν θα πατήσουμε ένα κουμπί για τη ζωγραφιά. Θα δώσουμε τις μπογιές και μάλιστα θα τους αφήσουμε να γίνουν χάλια τα χεράκια τους και τα προσωπάκια τους, ώστε να αποκτήσει και «μυρωδιά» το όνειρό τους!