Γιώργος Σαμπάνης: «Πάντα κάνω τα ίδια λάθη στον έρωτα»

Ο Γιώργος Σαμπάνης, ένας από τους σημαντικότερους τραγουδοποιούς της γενιάς του, μιλάει στον Αλέξανδρο Πρίφτη και το Down Town Κύπρου για το νέο του άλμπουμ «Λόγια Που Καίνε», αλλά και για όσα τον «καίνε» στην προσωπική του ζωή.

Βγάζεις δίσκο κάθε δύο χρόνια, σε αντίθεση με τους περισσότερους συναδέλφους σου, που κυκλοφορούν συχνότερα. Ψάχνεις τόσο πολύ τα κομμάτια σου;

Όχι, δεν το κάνω γι’ αυτό. Απλά επειδή τα τραγούδια που βάζω σε κάθε δίσκο αξίζουν να κυκλοφορούν ως singles, είναι κρίμα όταν έχεις δέκα καλά κομμάτια να γίνονται γνωστά μόνο τα δύο και μετά να βιάζεσαι να προχωρήσεις. Οπότε, δίνω περισσότερο χρόνο στα κομμάτια μου για να τα μάθει, αν είναι δυνατόν, όλα ο κόσμος. Άλλωστε, για να γράψω έναν δίσκο μου, χρειάζομαι έναν ολόκληρο χρόνο. Οπότε, ξεκουράζομαι τον πρώτο χρόνο, αποτοξινώνομαι, βρίσκω ξανά τον εαυτό μου και δουλεύω τον επόμενο.

Τα κομμάτια σου ακροβατούν μεταξύ του έντεχνου και του ποπ-ροκ. Παρόλα αυτά, ενώ δεν ακολουθείς τη φόρμα του εύκολου σουξέ, γίνονται επιτυχίες. Πού το αποδίδεις αυτό;

Μην ξεχνάς ότι ξεκίνησα με το «Σ’ Αφήνω Τώρα στον Επόμενο» – δεν το αποκηρύσσω και δεν το ξεχνάω. Ήταν καθαρά ένα εύκολο σουξέ αυτό. Δεν είναι, όμως, κακό. Για μένα το μόνο συστατικό της επιτυχίας είναι η αλήθεια. Κι αν δεν πιστεύεις τα κομμάτια τα δικά μου, πίστεψε το παράδειγμα του Παντελή Παντελίδη. Δεν έχει σημασία η τεχνική, η μουσική παιδεία, τα πτυχία και τα ωδεία. Όχι. Όλα αυτά είναι βέβαια σπουδαία εφόδια, αλλά δεν έχουν να κάνουν με την κύρια έμπνευση και με το αν θα ακολουθήσεις την αλήθεια σου. Ο κόσμος ξέρει πότε λες αλήθεια. Κι εγώ, μέσα από τον λογοτεχνικό λόγο της Ελεάνας Βραχάλη εκφράζομαι απόλυτα. Όπως και ο Παντελής Παντελίδης ήταν αληθινός μέσα από τον δικό του λαϊκό λόγο. Αυτό είναι το πιο σημαντικό, όχι μόνο στη δουλειά, αλλά και στη ζωή: να λες την αλήθεια.

Πάντα τη λες;

Ναι, πάντα.

Δεν φοβάσαι μήπως επαναληφθείς, γράφοντας τα ίδια και τα ίδια;

Όχι, θα επαναληφθώ. Δε γίνεται να γράφεις πάντα διαφορετικά. Επτά νότες, άλλωστε, υπάρχουν και πέντε διέσεις. Ο Χίτσκοκ είχε το δικό του στιλ, ο Ταραντίνο επίσης. Ο καθένας μας έχει τη δική του οπτική γωνία που επαναλαμβάνει. Αν κάνω πολλά τραγούδια, σίγουρα θα επαναληφθώ. Το θέμα είναι να είναι ωραία τα κομμάτια αυτά! Ακόμα και ο τεράστιος Αντώνης Βαρδής επαναλάμβανε το ύφος του. Αλλά δεν έπαψε να είναι σπουδαίος. Ο Χατζιδάκις το ίδιο. Για να μην παρεξηγηθώ, δεν λέω μ’ αυτό πως συγκρίνομαι με αυτούς, ούτε με τον Ζαμπέτα και τον Κουγιουμτζή, αλλά όλοι οι συνθέτες έχουν το δικό τους ύφος.

Είναι εύκολο να γράφεις κομμάτια για τη Γαρμπή, τη Θεοδωρίδου, τον Κιάμο και παράλληλα να ετοιμάζεις τον δίσκο του Νταλάρα;

Όχι, είναι κάτι ακραίο. Είναι μία τρομακτική αντίθεση. Ο Νταλάρας είναι ο πιο σημαντικός τραγουδιστής ever. Είμαι λάτρης του μουσικού του έργου. Έχει πουλήσει 24 εκατομμύρια δίσκους. Νούμερο ρεκόρ. Και είναι τιμή μου να δουλεύω μαζί του! Από εκεί και πέρα γράφω και λαϊκά κομμάτια που μου αρέσουν και αγαπώ. Οι ερμηνευτές που τα λένε, είναι αυτοί που τα διάλεξαν και τα αγάπησαν. Τα «Ανεμοδαρμένα Ύψη» της Καίτης το άκουσαν δέκα άτομα, αλλά η Καίτη το αγάπησε πιο πολύ και ήθελε να το πει. Δεν αντιλαμβάνονται όλοι την επιτυχία. Ούτε νιώθω υποτιμητικά που γράφω λαϊκά κομμάτια κι έπειτα δουλεύω με τον Νταλάρα. Εμπορικός δημιουργός είμαι. Δεν έχω αυταπάτες. Όμως, από την άλλη, ο Νταλάρας, που είναι ποιοτικός τραγουδιστής, είναι σε βάθος χρόνου και ο εμπορικότερος όλων.

Είσαι καλύτερος συνθέτης ή τραγουδιστής;

Είμαι καλύτερος τραγουδιστής. Αλλά ήταν πιο εύκολο να αναδειχθώ ως συνθέτης. Έτσι, βγήκα στην αρχή, δίνοντας κομμάτια σε άλλους. Τώρα, ως τραγουδιστής, κρίνομαι και συγκρίνομαι με βάση τη γενιά μου. Ενώ ως συνθέτης θα συγκριθώ με όλους αυτούς τους συνθέτες, τους τεράστιους, που πέρασαν από την ιστορία.

Δεν σε τρομάζει αυτό;

Όχι, όχι. Και τι να κάνω; Να σταματήσω να γράφω τραγούδια; Να μη βγαίνω από το σπίτι μου; Αυτή είναι η ανάγκη μου, έτσι εκφράζομαι. Δεν κάνω, άλλωστε, μουσική για τα λεφτά και τη δόξα. Από ανάγκη γράφω. Είμαι από τους τρελούς που χαλάνε χιλιάδες ευρώ το χρόνο για να αγοράζουν από το νέο cd των Metallica, μέχρι το νέο δίσκο του Γονίδη. Ακούω κι έχω τα πάντα. Μπορεί να μην έχω λεφτά στην άκρη, σπίτια, σκάφη κλπ -μόνο ένα μεταχειρισμένο αυτοκίνητο έχω- αλλά ξοδεύω τα πάντα στη μουσική.

Δεν κάνεις αποταμίευση; Τίποτα;

Όχι. Μα, τα λεφτά που παίρνω δεν είναι πολλά. Τα μαγαζιά μπορεί να είναι γεμάτα, αλλά δεν σημαίνει ότι βγάζουμε και λεφτά τρελά. Μπορεί να δεις 500 άτομα κι ένα μαγαζί γεμάτο, αλλά να είναι από 10 ευρώ έκαστος μέσα σ’ αυτό. Όταν, όμως, δουλεύουν 75 άνθρωποι, με ασφάλιση, ένσημα και όλα αυτά, μάντεψε τι μένει να πάρεις. Δεν αξιώνω πολλά λεφτά, ούτε τα ποσά που δίνονταν κάποτε. Δεν έχω παράπονο. Μια χαρά είμαι. Δεν είμαι άτυχος. Μην έχουμε και παράπονο. Αλλά πλούσιος δεν είμαι!

Τι συμβουλές θα έδινες, σύμφωνα με την εμπειρία που έχεις σήμερα, στον πρωτοεμφανιζόμενο Γιώργο;

Αυτό που του λέω και σήμερα: την μπάλα χαμηλά. Όχι, έπαρση, όχι καλάμι. Το κεφάλι κάτω και δουλειά. Το σύστημα σε προκαλεί καθημερινά, ώστε να σηκώσεις κεφάλι και να γίνεις κάποιος. Δεν με αφορά αυτό. Ας ξεχωρίσει η δουλειά μου. Μου φτάνει αυτό.

Αισθάνθηκες ποτέ για κάποιον άνθρωπο, τον στίχο που τραγουδάς, το «Σε Σένα Σταμάτησε η Καρδιά»;

Ναι, το ένιωσα. Τελικά δεν σταμάτησε εκεί.

Πάντα βρίσκει λόγους η καρδιά να προχωράει;

Ναι, θα σταματήσει μόνο στο νεκροταφείο (γελάμε). Η ζωή σε πάει παρακάτω, είναι νομοτελειακό. Όσο και να έχεις πονέσει, κάποια στιγμή προχωράς. Θέλοντας και μη. Όλα γίνονται για κάποιον λόγο.

Όσο ωριμάζεις αποκτάς άμυνες στον έρωτα;

Καμία άμυνα. Όσες φορές και να φάω τα μούτρα μου, δεν μαθαίνω. Είμαι ανεπίδεκτος μαθήσεως και λογικής. Πάντα κάνω τα ίδια λάθη στον έρωτα. Δυστυχώς, δεν μπορώ να ελέγξω τον εαυτό μου μπροστά στο πάθος. Το ίδιο πικραίνομαι, απογοητεύομαι, πέφτω. Έτσι είμαι εγώ. Στην προσωπική μου ζωή δεν έχω μάθει από τα λάθη μου.

Είσαι εύκολος σύντροφος;

Όχι, βέβαια. Είμαι ένας άνθρωπος που είναι μόνιμα στον κόσμο της μουσικής. Εκεί που μου μιλάς, κάθομαι και γράφω. Είμαι περίεργη προσωπικότητα, έχω μεταπτώσεις, είμαι κυκλοθυμικός. Έχω,όμως, και τα καλά μου. Είμαι πολύ δοτικός. Αλλά προτιμώ να σου πω για τα αρνητικά μου (γελάμε).

Είναι εύκολο για σένα να προχωράς άμεσα σε επόμενη σχέση;

Όχι απαραίτητα. Δεν πάω παρακάτω, απλά ζω. Η ζωή με πάει. Ο χωρισμός μπορεί να ισοδυναμεί με έναν μικρό θάνατο, αλλά η επόμενη μέρα σε βρίσκει ξύπνιο και ζωντανό. Αυτό μας λέει η ζωή. Κι ας νιώθεις ό,τι θες. Κι ας έχει πληγωθεί πολύ. Ζεις. Οι πληγές, εκτός από πόνο, είναι μαθήματα. Εγώ δεν μαθαίνω. Ίσως, όμως, έτσι γράφω καλύτερα. Τι να πω (χαμογελάει).

Είσαι ένας άνθρωπος ευγενικός και χαμηλών τόνων. Τι έπαθες όταν σε ρώτησαν για την προσωπική σου ζωή και αποχώρησες από τηλεοπτική σου συνέντευξη;

Δεν έγιναν έτσι τα πράγματα όπως τα δείξανε. Εγώ πήγα για να στηρίξω έναν αδελφικό μου φίλο, ο οποίος ανεβάζει μία παράσταση που λέγεται «Ομερτά». Έχω γράψει και τη μουσική. Με πιάνουν οι δημοσιογράφοι και πριν πούμε κάτι on camera, τους ξεκαθάρισα να με ρωτήσουν ό,τι θέλουν εκτός από την προσωπική μου ζωή. Όλοι το δέχτηκαν. Όλοι όμως. Και την ώρα της συνέντευξης, πετιέται ένας δημοσιογράφος και με ρωτάει. Το θεωρώ ανήθικο. Ο οποίος άφησε μετά την κάμερα ανοιχτή για να με βγάλουν εκνευρισμένο και όλα αυτά… Ίσα-ίσα, επειδή σας καταλαβαίνω κι εσάς τους δημοσιογράφους, που θέλετε την είδηση ώστε να μην έχετε πρόβλημα με τους ανωτέρους σας, τους είπα: αν θέλετε να με ρωτήσετε κάτι προσωπικό, για να φανεί ότι εσείς ρωτήσατε, κάντε το και θα απαντήσω «δεν θέλω να μιλήσω γι’ αυτό». Όλοι το τήρησαν εκτός από τον συγκεκριμένο. Που δεν του είπα και κάτι. Απλά ότι δεν θα του ξαναδώσω ποτέ συνέντευξη… Κοίτα, είμαι σε μία φάση περίεργη. Ξέρετε ότι είχα μία σχέση 2,5 χρόνια, έγινε γνωστός ο χωρισμός μας, είναι πρόσφατο. Είναι δυνατόν να «πετάω»; Είναι πολύ επώδυνο όλο αυτό για μένα, αλλά δεν θέλω να μιλάω γι’ αυτό. Δεν έχω να πω τίποτε! Αν μη τι άλλο, σέβομαι την κοπέλα που ήμουν μαζί της και δεν θέλω να την εκθέτω. Ζήτησα να το σεβαστούν. Κι από σένα το ζήτησα, άλλωστε. Κάποιοι το σέβεστε. Από εκεί και πέρα, ο καθένας με το ήθος του.