Μαρέβα Μητσοτάκη: “Δεν μου είναι καθόλου ευχάριστο ότι έχω γίνει στόχος μιας συστηματικά κακόβουλης κριτικής”

Η Μαρέβα Μητσοτάκη είναι μια δυναμική γυναίκα που έχει καταφέρει να ξεχωρίσει με την επιχείρησή της. Τα ρούχα και τα αξεσουάρ που έχει στο brand που λανσάρει έχουν γίνει δημοφιλή τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και η ίδια επιλέγει να μιλάει μόσο μέσα από τη δουλειά της. Με ελάχιστες εξαιρέσεις όπως είναι αυτή η συνέντευξη που έδωσε στην Athens Voice. Η σύζυγος του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης μιλάει για πρώτη φορά εφ’ όλης της ύλης.

Τι χρειάζεται μια ελληνική φίρμα για να γίνει αντίστοιχη των μεγάλων αλυσίδων ένδυσης;

Δεν ανταγωνιζόμαστε τις μεγάλες αλυσίδες. Πρώτα από όλα, κάποιες από αυτές παράγουν προϊόντα σε χώρες με αντίξοες συνθήκες. Δεν είναι ένα μοντέλο που το θέλουμε. Και να μπορούσαμε δεν θα το κάναμε. Για μας είναι πολύ σημαντικό το θέμα της βιωσιμότητας και πρέπει να δίνεις πίσω στην κοινωνία, να επιστρέφεις. Η παραγωγή αγαθών στη Δύση γίνεται με συγκεκριμένους όρους και με τον απόλυτο σεβασμό στα δικαιώματα των εργαζομένων. Μου είναι αδιανόητη η εκμετάλλευση των ανθρώπων.

Θέλω να είναι υπερήφανοι οι άνθρωποι που κεντάνε και που φτιάχνουν τα «Zeus and Dione», με τον ίδιο τρόπο που εμείς είμαστε πολύ υπερήφανοι γι’ αυτούς και τη συνεργασία μας. Θέλουμε να ξέρει ο κόσμος την ιστορία του κάθε ρούχου.

Θέλουμε να προβάλλουμε τον ίδιο τον άνθρωπο. Η προβολή των συνεργατών μας στις βιοτεχνίες, τα στούντιο ή τα ατελιέ είναι βασικό στοιχείο της εταιρικής μας κουλτούρας. Πρόκειται για μια δημιουργική δουλειά και για να γίνει καλά οι δημιουργοί πρέπει να αντλούν από αυτήν αυτοπεποίθηση, να αισθάνονται αξιοπρεπείς και σημαντικοί, να αισθάνονται χαρά που συμμετέχουν σε μια συλλογική δημιουργική προσπάθεια. Οπότε στην εταιρεία θεωρούμε αυτονόητο πως οι συνεργάτες μας πρέπει να αισθάνονται υπερήφανοι και ευχαριστημένοι από τη συνεργασία μας.

Συνήθως λέμε πως η Ελλάδα δεν έχει design, για να βάλει προστιθέμενη αξία. Θα συνεργαζόσασταν, για παράδειγμα, με τη Μαίρη Κατράντζου ή τη Σοφία Κοκοσαλάκη;

Θα δούλευα με όποιον έχει γούστο και όποιον έχει την ίδια αισθητική. Και η Μαίρη Κατράντζου και η Σοφία Κοκοσαλάκη έχουν μια απίστευτη αισθητική. Και είναι πολύ καταξιωμένες και με πάρα πολύ ταλέντο. Θα ήμουν πάρα πολύ ευχαριστημένη, αν δούλευα μαζί τους.

Στο κομμάτι του ντιζάιν οι Έλληνες διαπρέπουν. Αν παρακολουθήσετε σε ποιους απονέμονται τα βραβεία, πάντα στην πρώτη δεκάδα είναι ένας έλληνας ντιζάινερ. Είτε στον χώρο του επίπλου είτε στο αυτοκίνητο, στον σχεδιασμό αντικειμένων ή την αρχιτεκτονική, υπάρχει πάντα κάποιος Έλληνας. Στο μεταξύ, υπάρχει κι αυτό το αίσθημα ότι βγαίνουν όλο και πιο πολύ προς τα έξω. Αυτή η κρίση ίσως έχει δώσει ώθηση να παρουσιάσουν τη δουλειά τους και να τολμήσουν πιο πολύ οι έλληνες σχεδιαστές. Παλαιότερα δεν το έβλεπες. Οι ντιζάινερς ήταν πιο μαζεμένοι ή δεν αισθάνονταν αυτοπεποίθηση και περηφάνια, ώστε να κάνουν ένα βήμα προς τα μπρος. Τώρα βλέπεις όλο και πιο πολλούς, δεξιά και αριστερά ξεπηδάει ένας Έλληνας και είναι πάρα πολύ όμορφο. Είμαστε πάρα πολύ περήφανες, ακόμα και όταν βλέπουμε ελληνικές μάρκες στο δικό μας το κομμάτι. Στο θέμα του ντιζάιν δεν έχουμε κανένα πρόβλημα. Έχουμε πρόβλημα σε δομικά ζητήματα που έχουν να κάνουν με την παραγωγή. Εκεί «κολλάνε» τα πράγματα πάρα πολύ.

Όταν έχεις θέμα με τη διακίνηση, με την υψηλή φορολογία, αυτό φρενάρει όποιον θέλει να κάνει κάτι και να βγει εκτός συνόρων. Αυτό είναι το κομμάτι που λείπει από το παζλ. Αν μπορέσει αυτό να το ξεπεράσει ο έλληνας ντιζάινερ, θα δείτε όλο και περισσότερους.

Πώς κάνεις μόδα την Ελλάδα και στην Ελλάδα;

Αυτό είναι που συζητάμε χρόνια με τη συνέταιρό μου, τη Δήμητρα Κολοτούρα, η οποία έχει εργαστεί χρόνια ως στέλεχος επικοινωνίας. Λέει πάντα ότι για να αποκτήσεις επικοινωνιακή ορατότητα πρέπει να αρχίσουν να γράφουν για σένα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης του εξωτερικού. Όταν αρχίζουν να γράφουν για σένα στο εξωτερικό εμφανίζονται οι πρώτες διασημότητες με τα ρούχα σου, οπότε είναι λογικό να σε βλέπουν αλλιώς και στην εγχώρια αγορά. Όταν ξεκινάς από το εξωτερικό και βλέπεις διάσημες γυναίκες να σε φορούν, είτε είναι μοντέλα είτε ηθοποιοί είτε σταρ, αισθάνεσαι ικανοποίηση γιατί εκεί το περιβάλλον της δημοσιότητας είναι διαφορετικό και έχουμε να συναγωνιστούμε με μεγαθήρια της μόδας. Μια δημοσιογράφος στο BBC φόρεσε πουκάμισο Zeus and Dione. Μας έχουν αγαπήσει και οι Ελληνίδες πάρα πολύ. Δημοσιογράφοι, γυναίκες από τον χώρο της πολιτικής και μάλιστα απ’ όλα τα κόμματα. Για παράδειγμα, η υπουργός Εργασίας, η κυρία Αχτσιόγλου, έχει εμφανιστεί σε τηλεοπτικό πάνελ με το πουκάμισο Hera, σε χρώμα χακί. Αυτό μας χαροποίησε ιδιαιτέρως.

Η κυρία Αχτσιόγλου είναι κατά γενική ομολογία μια πολύ κομψή κυρία. Το γεγονός ότι φόρεσε αυτό που της άρεσε, με μόνο κριτήριο το γούστο και την κομψότητα, ελπίζουμε να γίνει παράδειγμα και σε άλλους.

Θα καταφέρετε να κάνετε το μετάξι Σουφλίου, γνωστό παγκοσμίως;

Βασικά το έχουμε ήδη κάνει, έχει γίνει παντού αναγνωρίσιμο. Προϋπήρχε, άλλωστε. Είναι πολύ σημαντικό να προϋπάρχει κάτι και να το αναβιώνεις. Αν το κάνεις τελείως από την αρχή, θα πάρει πάρα πολύ χρόνο. Είναι μια ιστορία που πάει έναν αιώνα πίσω και έχεις το συγκριτικό πλεονέκτημα να παράγεις το μετάξι εκεί. Και κάνεις ό,τι μπορείς για την προβολή του.

Μερικοί ήταν καχύποπτοι. Προσπάθησαν για πολιτικούς λόγους να ρίξουν λάσπη. Εμάς μας ενδιαφέρει να προωθήσουμε το μετάξι του Σουφλίου, το Σουφλί, τους ανθρώπους που θέλουν να δουλέψουν, να προβληθεί όλη εκείνη η περιφέρεια και ο τόπος τους. Ούτε μας ενδιαφέρει να τους αγοράσουμε κανένα κτίριο, ούτε να τους πάρουμε κανέναν άνθρωπο.

Τίποτα από όλα αυτά. Το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι να δώσουμε δουλειές και να προωθήσουμε το προϊόν. Προσπαθούμε να κάνουμε κι άλλους να αγοράζουν το μετάξι του Σουφλίου και να επενδύσουν σε αυτό τον τομέα. Νομίζω ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό για τον Έβρο και δίνει ένα κίνητρο προκειμένου οι κάτοικοι να μη νιώθουν ξεχασμένοι, απομονωμένοι εκεί, στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Κι έχει τόσες ομορφιές. Έχουμε και ξένους που έρχονται συνέχεια. Τους γνωρίζουμε την ευρύτερη περιοχή. Είναι πολύ όμορφος τόπος, το δάσος της Δαδιάς, η Αλεξανδρούπολη. Δίπλα είναι η Κομοτηνή, η Ξάνθη και τα Πομακοχώρια. Έχει τόσα ωραία μέρη. Νομίζω ότι εκτός από το Σουφλί προσπαθούμε να κάνουμε και μια γενική προώθηση- διαφήμιση όλης της περιοχής. Πιο μεγάλη διαφήμιση δεν υπάρχει. Αν δεν μπορούν να το δουν…

Έχετε στοχοποιηθεί λόγω των προσωπικών σας επιλογών. Ποια πιστεύετε ότι είναι η θέση της γυναίκας σήμερα στην Ελλάδα;

Προφανώς δεν μου είναι καθόλου ευχάριστο ότι έχω γίνει στόχος μιας συστηματικά κακόβουλης κριτικής. Και χρησιμοποιώ εν γνώση μου αυτόν τον πολύ επιεική χαρακτηρισμό, καθώς όσοι με διαβάλλουν είναι προφανές ότι επιδιώκουν να τους απαντήσω στη γλώσσα τους. Δεν θα το κάνω, όμως, γιατί εμπιστεύομαι την ελληνική Δικαιοσύνη στην οποία έχω προσφύγει για όλες τις συκοφαντίες σε βάρος μου. Άλλωστε πιστεύω ότι όλοι οι πολίτες έχουν καταλάβει πια ότι ο πραγματικός στόχος των επιθέσεων αυτών δεν είμαι εγώ, αλλά ο σύζυγός μου.

Θέλω, όμως, με την αφορμή που μου δίνετε, να κάνω ένα γενικότερο σχόλιο. Τα δημοσιεύματα αυτά δείχνουν έμμεσα και το πώς εξακολουθούν να αντιλαμβάνονται κάποιοι το ρόλο της γυναίκας σήμερα στη χώρα μας. Αλλά και το πόσο εχθρεύονται τελικά –συνειδητά ή ασυνείδητα– την επιχειρηματικότητα. Εξακολουθεί να τους ηχεί εντελώς ξένο μια Ελληνίδα να επιδιώκει την επαγγελματική της αυτονομία, πόσο μάλλον να δραστηριοποιείται και στο εξωτερικό με μια δική της επιχείρηση.

Και έρχομαι έτσι στο δεύτερο σκέλος του ερωτήματός σας. Η Ελληνίδα σηκώνει ένα τεράστιο βάρος. Η θέση της γυναίκας στην Ελλάδα δεν είναι δυστυχώς αυτή που θα έπρεπε. Μπορεί σε θεσμικό επίπεδο η ισότητα των δύο φύλων να έχει κατοχυρωθεί, αλλά πολλά μένουν να γίνουν ώστε να εμπεδωθεί ότι η γυναίκα μπορεί να τα καταφέρει εξίσου καλά με τους άνδρες. Χρειάζεται να κάνουμε πολλά ακόμη βήματα ώστε να σπάσουμε και στην Ελλάδα τη λεγόμενη «γυάλινη οροφή». Αυτό το αόρατο σημείο, δηλαδή, που ακόμη και σήμερα προσδιορίζεται ασυνείδητα ως το ανώτατο όριο στο οποίο μπορεί να φτάσει μια γυναίκα απλά και μόνο λόγω του φύλου της.

Τι θα διαλέγατε να δείξετε σε έναν ξένο από την Αθήνα (εκτός από την Ακρόπολη);

Θα ήθελα σίγουρα να δείξω κάτι που να περικλείει το παρελθόν της Αθήνας και να παντρέψω αυτό το παρελθόν και το μέλλον με μια βόλτα. Θα τον ξεναγούσα στο Μουσείο Μπενάκη, γιατί βλέπεις την ιστορία, την προϊστορία, την ελληνική τέχνη, τον ελληνικό πολιτισμό, την παράδοση, τους αγώνες των Ελλήνων για την ανεξαρτησία τους. Έχει όλα αυτά τα εκθέματα που σου δείχνουν την ελληνική ιστορία και τις φορεσιές και όλα τα άλλα. Είναι ένα ταξίδι διαρκείας στην ιστορία της Ελλάδας, το Μουσείο Μπενάκη.

Αγαπημένη σας βόλτα στην Αθήνα;

Μου αρέσει ένα κομμάτι της Πατησίων που θυμίζει τον αστικό πυρήνα της πόλης και είναι αναφορά των παιδικών μου χρόνων. Πατησίων-Εξάρχεια, όταν κάναμε βόλτα, και θεωρώ ότι είναι ένα κομμάτι που, αν γίνει ανάπλαση στο μέλλον, θα είναι από τα ωραιότερα της Αθήνας. Και το Αρχαιολογικό Μουσείο είναι μοναδικό στο είδος του, το αγαπώ πάρα πολύ, έχει πολλή έμπνευση και δεν το προβάλλουμε. Μια βόλτα στη Βαρβάκειο Αγορά σού δίνει ένα αληθινό συναίσθημα. Είναι η πραγματική αγορά, έχει μοναδικότητα, κι ό,τι έχει μοναδικότητα μετράει. Από τη Βαρβάκειο, στο Αρχαιολογικό Μουσείο κι από εκεί στο Μπενάκη. Όλοι μιλούν για το Μουσείο της Ακρόπολης, το οποίο είναι σπουδαίο. Αλλά η περιοχή του Αρχαιολογικού Μουσείου μπορεί να γίνει κάτι το εκπληκτικό και περιμένω αυτόν που θα τολμήσει να κάνει πραγματική ανάπλαση. Αυτό το κομμάτι είναι η πραγματική αστική Αθήνα, που πρέπει να αναβιώσει.

Φωτογραφίες: Ολυμπία Κρασαγάκη