Γιατί δε χρειάζεται να λες στο παιδί σου «φάε όλο το φαγητό σου»

Πόσες φορές έχεις βρεθεί μπροστά σε ένα πιάτο που δε λέει να αδειάσει και να ακούς τον εαυτό σου να επαναλαμβάνει τη φράση που σου έλεγαν και εσένα μικρό: “φάε όλο το φαγητό σου”. Μπορεί να τη θυμάσαι από το δικό σου παιδικό τραπέζι, τότε που κανείς δεν σηκωνόταν πριν τελειώσει και το τελευταίο κομμάτι κρέας ή οι τελευταίες τρεις πατάτες. Για εμάς ήταν μια συνήθεια, σχεδόν μια οικογενειακή παράδοση, αλλά στην πραγματικότητα δεν είχε καμία βάση στην υγεία ή στην ισορροπία της διατροφής. Σήμερα ξέρουμε περισσότερα για το πώς λειτουργεί η πείνα και ο κορεσμός, για το πώς τα παιδιά χτίζουν σχέση με το φαγητό, και η αλήθεια είναι ότι το “καθάρισε το πιάτο σου” μάλλον κάνει περισσότερο κακό παρά καλό. Γιατί το θέμα δεν είναι να αδειάσει το πιάτο, αλλά να μάθει το παιδί να ακούει το σώμα του και να χορταίνει με τον δικό του ρυθμό.

Τι σημαίνει να αγνοείς τα σημάδια πείνας και κορεσμού

Όταν ζητάς από το παιδί σου να αδειάσει το πιάτο του, το μαθαίνεις ουσιαστικά να μην ακούει το σώμα του. Εκεί που εκείνο νιώθει χορτάτο, εσύ του δείχνεις ότι πρέπει να συνεχίσει. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μεγαλώνει χωρίς να εμπιστεύεται τα ίδια του τα σήματα, κάτι που στην πορεία μπορεί να οδηγήσει σε υπερφαγία, άγχος γύρω από το φαγητό ή δυσκολία να σταματά όταν έχει φτάσει στο “αρκετά”. Θυμήσου πόσο φυσικά ένα μωρό γυρνάει το κεφάλι του όταν δε θέλει άλλο γάλα. Αυτή η ικανότητα υπάρχει από την πρώτη στιγμή, αρκεί να την αφήσουμε να εξελιχθεί.

Το φαγητό αλλάζει από μέρα σε μέρα

Ένα άλλο στοιχείο που συχνά ξεχνάμε είναι ότι η όρεξη δεν είναι πάντα ίδια. Υπάρχουν μέρες που το παιδί έχει τρέξει, παίξει, κουραστεί και πεινάει σαν λύκος, και άλλες που η ενέργεια ήταν πιο χαλαρή και το στομάχι ζητάει λιγότερο. Το ίδιο συμβαίνει και σε εμάς, δεν έχουμε πάντα την ίδια όρεξη. Το να σεβαστείς αυτήν την εναλλαγή δίνει στο παιδί το μήνυμα ότι είναι φυσιολογικό να μην πεινάει κάθε μέρα το ίδιο. Έτσι μαθαίνει να ακούει τον εαυτό του και όχι τον κανόνα του “καθαρού πιάτου”.

Η έννοια της σπατάλης και πώς να την αντιμετωπίσεις

Ένα από τα πιο συχνά επιχειρήματα των γονιών είναι ότι το φαγητό δεν πρέπει να πετιέται. Σαφώς, το να καταλήγουν οι μερίδες στα σκουπίδια δεν είναι λύση, αλλά δεν είναι και δίκαιο να φορτώνεις το παιδί με αυτό το βάρος. Αν δεις ότι συχνά μένει φαγητό, ξεκίνα με μικρότερες μερίδες και άφησε το ίδιο να ζητήσει κι άλλο αν πεινάει. Μπορείς επίσης να κρατάς τα περισσεύματα για αργότερα, να δίνεις στο παιδί την επιλογή να σερβίρεται μόνο του, ή να μαγειρεύεις λίγο λιγότερο. Με αυτόν τον τρόπο δείχνεις σεβασμό και προς το φαγητό και προς το ίδιο το παιδί.

Στην πραγματικότητα, το να λες “φάε όλο το φαγητό σου” είναι μια φράση που ανήκει περισσότερο σε άλλες εποχές. Σήμερα ξέρουμε ότι το ζητούμενο δεν είναι το άδειο πιάτο, αλλά το παιδί να αναπτύξει μια υγιή σχέση με το φαγητό, χωρίς τύψεις, άγχος ή καταπίεση. Αντί να μετράς τις μπουκιές, δοκίμασε να συζητήσεις μαζί του για το πώς νιώθει όταν πεινάει και πώς όταν χορταίνει. Αυτό θα του δώσει τα εργαλεία να εμπιστεύεται το σώμα του και να τρέφεται σωστά και ισορροπημένα για μια ολόκληρη ζωή.

Κεντρική εικόνα και εικόνα άρθρου: iStock