Γονείς: Όταν κάθε παιδί που μεγαλώνεις γίνεται ελπίδα για τον κόσμο

Μπορεί να ξυπνάς κάθε μέρα κουρασμένος, με ένα παιδί να κρέμεται από το μπατζάκι σου και το άλλο να σου φωνάζει ότι δεν του αρέσει τοστάκι για τρίτη μέρα. Μπορεί να νιώθεις ότι το να έχεις γίνει γονιός σε έναν κόσμο γεμάτο κρίσεις είναι παράλογο. Αλλά τι θα γινόταν αν σου έλεγα ότι αυτό ακριβώς είναι που χρειάζεται ο κόσμος σήμερα; Όχι η παραίτηση, όχι η απομόνωση, αλλά η ελπίδα που κρύβεται μέσα σε κάθε κουρασμένη αγκαλιά και κάθε τάπερ που ετοίμασες βιαστικά το πρωί. Γιατί το να μεγαλώνεις παιδιά δεν είναι απλώς μια προσωπική υπόθεση. Είναι πολιτική πράξη. Και μάλιστα, από τις πιο σημαντικές.

Η ανατροφή ως πράξη αντίστασης

Όταν φέρνεις ένα παιδί στον κόσμο εν μέσω κλιματικής κρίσης, ανισότητας και κοινωνικών αναταραχών, δεν το κάνεις από αφέλεια. Το κάνεις επειδή πιστεύεις ότι αξίζει να υπάρχει αύριο. Η ανατροφή παιδιών, ειδικά όταν προσπαθείς να τα μεγαλώσεις με ενσυναίσθηση, δικαιοσύνη και σεβασμό, είναι μια καθημερινή, ριζοσπαστική αντίσταση σε όλα όσα πάνε στραβά. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πιο δυναμικές κοινωνικές αλλαγές ξεκίνησαν από ανθρώπους που ήθελαν ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά τους. Το να μεγαλώνεις ένα παιδί με κριτική σκέψη και πολιτική συνείδηση είναι σαν να φυτεύεις ένα μικρό δέντρο ελπίδας στον πιο ξερό τόπο. Και όσο κι αν δεν φαίνεται αμέσως, με τον καιρό αλλάζει το τοπίο.

Η ανατροφή σε κάνει να νιώθεις αλλιώς τα πράγματα

Όταν γίνεσαι γονιός, ο εγκέφαλός σου αλλάζει. Κυριολεκτικά. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η φροντίδα ενός παιδιού ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ενσυναίσθηση, τη σύνδεση, την κοινωνική παρατήρηση. Αυτό σημαίνει πως δεν είναι τυχαίο που αρχίζεις να βλέπεις τα πράγματα αλλιώς. Όχι μόνο το δικό σου παιδί, αλλά όλα τα παιδιά. Όχι μόνο τον δικό σου κόπο, αλλά τον αγώνα κάθε γονιού. Κι αυτό σε κάνει να μη θες πια να σιωπάς. Σε κάνει να παρατηρείς τις παιδικές χαρές που δεν είναι προσβάσιμες, τα πεζοδρόμια που δεν χωράνε καρότσια, το ότι κανείς δεν έχει σκεφτεί πώς είναι να μεγαλώνεις παιδιά στην πράξη. Η ανατροφή ξυπνάει μέσα σου μια πολιτική οξυδέρκεια που δεν έχει καμία σχέση με κόμματα. Έχει σχέση με την καθημερινότητα.

Όταν δεν παίρνεις θέση, κάποιος άλλος θα το κάνει για σένα

Αν αφήσεις το θέμα της οικογένειας και της ανατροφής παιδιών χωρίς φωνή, τότε άλλοι θα ορίσουν τι σημαίνει «σωστό» και «λάθος». Και συνήθως, αυτοί έχουν έτοιμες απαντήσεις και απόψεις που δεν χωρούν όλους τους ανθρώπους. Αν δεν είσαι εκεί να δείξεις στο παιδί σου πώς μοιάζει η ενσυναίσθηση, η αποδοχή, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, τότε αργά ή γρήγορα θα του δείξει κάποιος άλλος κάτι πολύ πιο περιορισμένο. Τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από τις κουβέντες στο τραπέζι, από τον τρόπο που φερόμαστε στους άλλους, από το τι ανεχόμαστε και το τι υπερασπιζόμαστε. Δεν χρειάζεται να γίνεις ακτιβιστής, αρκεί να είσαι παρών. Να ξέρεις ότι το παράδειγμά σου μετράει. Πιο πολύ κι από ό,τι νομίζεις.

Το να μεγαλώνεις παιδιά σήμερα δεν είναι μια απλή απόφαση ζωής. Είναι στάση απέναντι στον κόσμο. Δεν χρειάζεται να είσαι τέλειος, ούτε να έχεις απαντήσεις για όλα. Χρειάζεται όμως να αναγνωρίζεις ότι το παιδί σου, και όλα τα παιδιά, είναι μέρος ενός συνόλου. Και αυτό το σύνολο χρειάζεται φροντίδα, χρειάζεται δομές, χρειάζεται φωνές. Δεν είναι ατομικό το στοίχημα της ανατροφής. Είναι συλλογικό. Ο κόσμος μπορεί να καίγεται, αλλά εσύ μπορείς να μεγαλώσεις ανθρώπους που θα μάθουν να τον ξαναχτίζουν. Και μόνο αυτό, είναι αρκετός λόγος για να συνεχίσεις.

Κεντρική εικόνα: Pexels
Eικόνες άρθρου: iStock