Μην κάνεις το παιδί σου να φοβάται την αποτυχία – Μάθε πώς!

Το να θέλεις το καλύτερο για το παιδί σου είναι αυτονόητο. Όμως, εκεί που η στήριξη μετατρέπεται σε πίεση, εκεί που η προσπάθεια μετριέται μόνο με το αν βγήκε πρώτο, εκεί ξεκινά να χάνεται η ουσία. Δε γεννιούνται όλα τα παιδιά για να γίνουν πρώτοι στα πάντα, αλλά όλα αξίζουν να χαίρονται αυτό που κάνουν. Ειδικά όταν μιλάμε για παιχνίδι ή μάθηση, η ευχαρίστηση είναι το καύσιμο της εξέλιξης. Αν αυτό αντικατασταθεί από φόβο μήπως σε απογοητεύσουν, τότε η χαρά μετατρέπεται σε άγχος. Και η εμπειρία, που θα μπορούσε να είναι ενδυναμωτική, γίνεται πηγή αμφιβολίας.

Όταν το παιχνίδι γίνεται απόδειξη αξίας

Ένα παιδί που παίζει ποδόσφαιρο ή τρέχει σε έναν αγώνα, θέλει πρώτα απ’ όλα να το ευχαριστηθεί. Αν εσύ κάθεσαι στην άκρη με σφιγμένα χείλη, αγχωμένος για το αποτέλεσμα, το παιδί δε μπορεί να το αγνοήσει. Δεν απολαμβάνει το παιχνίδι, αλλά προσπαθεί να αποδείξει την αξία του. Έτσι όμως, το γήπεδο δεν είναι πια χώρος έκφρασης, αλλά πεδίο απόδοσης. Κι όταν χάνει, νιώθει πως χάνει εσένα. Οι μελέτες δείχνουν ότι πολλά παιδιά εγκαταλείπουν τον αθλητισμό όχι επειδή δεν τα καταφέρνουν, αλλά επειδή δεν περνάνε καλά. Και φταίει συχνά το βλέμμα που τα περιμένει στη γραμμή τερματισμού.

Από το παιχνίδι στο σχολείο: η πίεση μεταφέρεται παντού

Αν η επιτυχία μετριέται μόνο με βαθμούς, τότε το διάβασμα δεν είναι γνώση, αλλά υποχρέωση. Το παιδί παύει να μαθαίνει για να καταλάβει και αρχίζει να διαβάζει για να μη σε απογοητεύσει. Αυτό οδηγεί σε τελειομανία, σε άγχος, σε έναν συνεχή φόβο ότι θα κάνει λάθος. Και τι μαθαίνει τελικά; Ότι δεν αξίζει αν δεν είναι άριστο. Όταν βάζεις τον πήχη μόνο στο αποτέλεσμα, δεν επιτρέπεις στα παιδιά να αποτύχουν, άρα δεν τα αφήνεις να μάθουν πραγματικά.

Πώς δείχνεις την αγάπη σου;

Δε χρειάζεται να το πεις φωναχτά. Τα παιδιά καταλαβαίνουν πότε η αποδοχή σου εξαρτάται από τις επιδόσεις τους. Αν μετά από έναν αγώνα, μια εξέταση ή μια προσπάθεια, τους μιλάς μόνο για το τι θα μπορούσαν να είχαν κάνει καλύτερα, το μήνυμα που παίρνουν είναι καθαρό. Όταν λείπει η άνευ όρων αποδοχή, χτίζεται ένας εσωτερικός κόσμος γεμάτος ανασφάλεια. Κι όμως, με απλούς τρόπους μπορείς να κάνεις μεγάλη διαφορά.

5 τρόποι να χτίσεις αυτοπεποίθηση, όχι φόβο:

1. Εστίασε στην προσπάθεια. Ρώτα πώς ένιωσε, όχι μόνο πώς τα πήγε.
2. Δώσε αξία στο παιχνίδι. Υπενθύμισε ότι ο στόχος είναι να περάσει καλά.
3. Τόνισε τη σημασία της ομάδας. Η συνεργασία μετρά όσο και το ταλέντο.
4. Μην κάνεις απολογισμό μετά. Βρες κάτι θετικό να πεις, ακόμα κι αν δεν πήγαν καλά.
5. Δείξε ότι δεν αλλάζει η αγάπη σου. Είσαι δίπλα του επειδή είναι παιδί σου, όχι επειδή είναι πρώτο.

Όταν ξεχνάς για λίγο τους πίνακες κατάταξης και θυμάσαι πόσο πολύτιμη είναι η εσωτερική χαρά, τότε το παιδί σου κερδίζει το πιο σημαντικό έπαθλο. Όχι ένα κύπελλο ή ένα 10άρι, αλλά τη βεβαιότητα ότι είναι αρκετό, όπως είναι. Και αυτό, είναι το θεμέλιο για κάθε επιτυχία στη ζωή. Επόμενη φορά που θα το καμαρώσεις σε μια προσπάθεια, θυμήσου: δε χρειάζεται να γίνει πρωταθλητής. Αρκεί να συνεχίσει να αγαπά αυτό που κάνει.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock