Μπορεί το μωρό σου να μη θυμάται αλλά χτίζει μνήμες που το διαμορφώνουν

Μπορεί να σε διαβεβαιώνω ότι δε θυμάσαι τίποτα από τον πρώτο χρόνο της ζωής σου, όμως αυτό δε σημαίνει πως το μυαλό σου δε δούλευε υπερωρίες. Τα μωρά, ακόμα κι από τον πρώτο χρόνο, δημιουργούν μνήμες που δεν αποθηκεύονται όπως των ενηλίκων, αλλά χαράζουν βαθιά τον τρόπο που βλέπουν τον κόσμο. Το γεγονός ότι δε θα θυμάται πότε το πήρες αγκαλιά δε σημαίνει ότι η αγκαλιά δε θα γίνει θεμέλιο της αίσθησης ασφάλειας που θα κουβαλάει για πάντα.

Πώς λειτουργεί η μνήμη στα μωρά

Η επιστήμη μέχρι πρόσφατα πίστευε ότι ο ιππόκαμπος, το τμήμα του εγκεφάλου που κρατά τις αναμνήσεις μας, είναι πολύ ανώριμος στα μωρά για να στηρίξει πραγματικές μνήμες. Οι τελευταίες έρευνες όμως δείχνουν ότι ακόμη και ένα μωρό ενός έτους μπορεί να σχηματίσει εικόνες και εμπειρίες που αποθηκεύονται. Αυτό που φαίνεται να συμβαίνει είναι πως οι μνήμες αυτές κρύβονται και όχι ότι χάνονται. Έτσι εξηγείται γιατί δεν έχεις συνειδητές αναμνήσεις από τότε, αλλά το σώμα και η ψυχή σου κρατούν το αποτύπωμα.

Γιατί οι πρώτες μνήμες είναι σημαντικές

Οι μνήμες ενός μωρού δεν είναι σαν ένα φωτογραφικό άλμπουμ, είναι περισσότερο σαν ένας χάρτης αισθήσεων και συναισθημάτων. Κάθε φορά που το ταΐζεις, που το κοιτάς στα μάτια, που ανταποκρίνεσαι στο κλάμα του, χαράζεται μέσα του η ιδέα ότι ο κόσμος είναι ασφαλής ή επικίνδυνος. Αυτές οι πρώιμες εμπειρίες επηρεάζουν το πώς θα συνδεθεί με άλλους ανθρώπους, πώς θα μάθει να εμπιστεύεται, ακόμα και πώς θα διαχειρίζεται τα συναισθήματά του μεγαλώνοντας. Με απλά λόγια, μπορεί να μη θυμάται το τραγουδάκι που του έλεγες, αλλά αυτό το τραγούδι θα γίνει η βάση για να νιώθει ότι κάποιος είναι εκεί για εκείνο.

Τι μπορείς να κάνεις ως γονιός

Αν λοιπόν σκέφτεσαι ότι όλα αυτά δεν έχουν σημασία γιατί το μωρό δε θα θυμάται, κάνεις λάθος. Αυτό που χρειάζεται είναι παρουσία, ανταπόκριση και συνέπεια. Η ρουτίνα πριν τον ύπνο, η τρυφερότητα όταν κλαίει, η χαρά όταν χαμογελάει, όλα αυτά στέλνουν το ίδιο μήνυμα: “είσαι σημαντικός και ασφαλής”. Ακόμα κι αν δεν καταγράφει την ακριβή στιγμή, δημιουργεί μέσα του μια μόνιμη αίσθηση που θα το συνοδεύει σε όλη του τη ζωή.

Δεν έχει σημασία αν το μωρό σου θα θυμάται την πρώτη του βόλτα στο πάρκο, σημασία έχει ότι θα νιώσει τον αέρα, θα ακούσει τη φωνή σου και θα συνδέσει αυτό το συναίσθημα με το να είναι ασφαλές. Αυτή η «σιωπηλή μνήμη» είναι το δώρο που του κάνεις χωρίς καν να το καταλαβαίνεις. Γι’ αυτό ζήσε τις στιγμές με το μωρό σου χωρίς να ανησυχείς για το αν θα τις θυμάται, γιατί στην πραγματικότητα θα τις κουβαλάει πάντα μέσα του με τον δικό του τρόπο.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock