Όταν το WiFi γίνεται… εθισμός: Πώς να αντιμετωπίσεις τις μάχες για την οθόνη

Πόσες φορές έχεις πει “κλείσ’ το τώρα” και πέντε λεπτά μετά σε βρίσκεις να κοιτάς το παιδί σου, που συνεχίζει ακάθεκτο στο TikTok λες και δεν σε άκουσε ποτέ; Αν νιώθεις πως χάνεις χρόνο, ενέργεια και επαφή με το παιδί σου εξαιτίας της τεχνολογίας, δεν είσαι μόνη. Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι οικογένειες τσακώνονται πάνω από 500 φορές τον χρόνο για το screen time. Που σημαίνει, ένας καυγάς την ημέρα και κάτι. Κι ενώ όλοι μιλάμε για “ψηφιακή γενιά”, αυτό που στην πραγματικότητα ζούμε, είναι μια καθημερινή διαπραγμάτευση για το πότε, πού και πόσο επιτρέπεται να έχει ένα παιδί οθόνη μπροστά του.

Η τεχνολογία μπήκε στο σπίτι και δε λέει να φύγει

Το ίντερνετ, το τάμπλετ, το YouTube και τα παιχνίδια έχουν γίνει η νέα αυλή, το καινούργιο παιχνίδι στην πλατεία, το μέσο διασκέδασης και χαλάρωσης για τα παιδιά. Αλλά ενώ εσύ σκέφτεσαι τι να φτιάξεις για φαγητό, το παιδί έχει ήδη τρία tabs ανοιχτά και συζητάει με φίλους σε τσατ που δεν ήξερες καν ότι υπάρχει. Οι αριθμοί είναι σκληροί: 67% των γονιών πιστεύουν ότι χάνουν στιγμές από την παιδική ηλικία των παιδιών τους λόγω του screen time. Και το χειρότερο; Οι περισσότεροι επιτρέπουν στα παιδιά να μπαίνουν στο ίντερνετ χωρίς επίβλεψη. Σαν να τους λες “βγες στη λεωφόρο χωρίς κράνος”. Δεν είναι υπερβολή. Οι κίνδυνοι είναι πραγματικοί: ακατάλληλο περιεχόμενο, κυβερνοεκφοβισμός, άγνωστοι που παραμονεύουν. Το διαδίκτυο μπορεί να εκπαιδεύσει, αλλά και να πληγώσει.

Μικροί εθισμένοι με μεγάλες αντιδράσεις

Όταν βλέπεις το παιδί σου να φωνάζει επειδή του πήρες το tablet, να γίνεται νευρικό, να έχει ξεσπάσματα ή να μην μπορεί να κοιμηθεί, μάθε ότι δεν είσαι μόνη. Ένα στα τέσσερα παιδιά παρουσιάζει ευερεθιστότητα, και σχεδόν ένα στα πέντε έχει μειωμένη συγκέντρωση όταν δεν είναι μπροστά σε οθόνη. Το πιο ανησυχητικό; Πολλά από αυτά τα συμπτώματα μοιάζουν με στερητικά. Ουσιαστικά, η τεχνολογία λειτουργεί σαν “ντοπαμινική” ένεση, ένα ευχάριστο ερέθισμα που γίνεται ανάγκη. Και ξέρεις τι κάνουν αρκετά παιδιά; Αλλάζουν κωδικούς, φτιάχνουν ψεύτικους λογαριασμούς, ζητάνε από τη Siri να ανοίξει apps, παρακάμπτοντας κάθε όριο που τους έχεις βάλει. Σου θυμίζει κάτι;

Όταν δίνεις χώρο στην οθόνη, κλείνεις την πόρτα στην επαφή

Περίπου 60% των γονιών παραδέχονται ότι συχνά ενδίδουν στα παρακάλια των παιδιών για “λίγο ακόμα”. Ειδικά πριν το φαγητό, που θα μπορούσε να είναι μια όμορφη στιγμή για να μαζευτεί η οικογένεια. Αντ’ αυτού, ο καθένας είναι απορροφημένος στη δική του οθόνη. Και κάπως έτσι, περνάει μια ακόμα μέρα που δεν μιλήσατε. Δεν κοιταχτήκατε. Δε γελάσατε. Η σχέση με το παιδί δεν χτίζεται με likes και shorts, αλλά με κοινό χρόνο και ουσιαστική επικοινωνία. Αν θες να προστατεύσεις αυτά τα “χαμένα” λεπτά, πρέπει να φτιάξεις νέους κανόνες που να ισχύουν για όλους. Όχι μόνο για εκείνους που είναι κάτω των 12.

Ούτε η τεχνολογία είναι ο εχθρός, ούτε το παιδί. Ο εχθρός είναι η σιωπή, το “άστο, δεν μπορώ να το παλέψω τώρα”, το “έλα, δες λίγο ακόμα”. Το ζήτημα δεν είναι να αποκλείσεις την οθόνη, αλλά να την επαναπροσδιορίσεις. Να θυμίσεις στο παιδί σου – και στον εαυτό σου – πως υπάρχει χρόνος και για όλα, αρκεί να μη χάνουμε όσα μετράνε στ’ αλήθεια. Όχι άλλες χαμένες στιγμές. Όχι άλλες σιωπηλές ματιές από την άλλη άκρη του καναπέ. Ας βγούμε απ’ την οθόνη. Μαζί.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock