Παιδιά που τα έχουν όλα: Τι ενήλικες γίνονται και πώς να το προλάβεις

Αν μεγαλώνεις παιδιά που έχουν τα πάντα και τα θεωρούν όλα δεδομένα, ίσως να νομίζεις πως τους χαρίζεις την τέλεια παιδική ηλικία. Και είναι αλήθεια, ποιος δεν θέλει να βλέπει τα παιδιά του χαρούμενα και ξέγνοιαστα. Το θέμα είναι ότι, αν δεν μάθουν ποτέ να εκτιμούν αυτά που έχουν, η ενηλικίωση μπορεί να τους βρει με μια βαλίτσα γεμάτη προσδοκίες αλλά άδεια από δεξιότητες ζωής. Όσο μικρά κι αν είναι τώρα, η στάση που καλλιεργείς σήμερα μπορεί να καθορίσει αν αύριο θα σταθούν στα πόδια τους ή αν θα περιμένουν μόνιμα να τους ταΐζει η ζωή με το κουτάλι.

Η παγίδα της μόνιμης ευκολίας

Όταν ένα παιδί συνηθίζει να έχει ό,τι ζητήσει χωρίς να χρειαστεί να περιμένει ή να προσπαθήσει, καλλιεργείται μέσα του μια αίσθηση ότι «έτσι είναι ο κόσμος». Μπαίνει στο σχολείο και περιμένει οι δάσκαλοι να το προσέχουν ξεχωριστά. Μεγαλώνει και πιστεύει ότι η δουλειά πρέπει να έρθει εύκολα, οι σχέσεις να είναι πάντα βολικές και η ζωή να στρώνει κόκκινα χαλιά. Αυτό το mindset είναι το πρώτο εμπόδιο για την πραγματική ανεξαρτησία και μπορεί να οδηγήσει σε μια μόνιμη απογοήτευση, γιατί η πραγματικότητα δε λειτουργεί έτσι.

Η σημασία της αναμονής και της προσπάθειας

Το να μάθει ένα παιδί να περιμένει δεν είναι τιμωρία, είναι δώρο. Η καθυστέρηση της ανταμοιβής του δείχνει ότι τα καλά πράγματα έρχονται με υπομονή και δουλειά. Αντί να δίνεις πάντα τη λύση έτοιμη, άσε το να βρει τρόπους να πετύχει τον στόχο του. Μπορεί να είναι τόσο απλό όσο το να μαζέψει χρήματα για κάτι που θέλει ή να δουλέψει λίγο παραπάνω σε ένα project. Αυτές οι μικρές εμπειρίες είναι τα «μαθήματα ζωής» που, αργότερα, γίνονται αντοχή στις δυσκολίες και αυτοπεποίθηση στις ικανότητές του.

Η ενσυναίσθηση δε φυτρώνει μόνη της

Όταν ένα παιδί παίρνει πάντα το κέντρο της προσοχής και δε μαθαίνει να βλέπει πέρα από τις δικές του ανάγκες, χάνει την ικανότητα να μπαίνει στη θέση του άλλου. Η ενσυναίσθηση καλλιεργείται με εμπειρίες, με ευκαιρίες να προσφέρει, να ακούσει και να καταλάβει. Μπορείς να το ενθαρρύνεις να βοηθήσει σε δουλειές του σπιτιού, να φροντίσει ένα κατοικίδιο ή να συμμετέχει σε δράσεις αλληλεγγύης. Έτσι συνειδητοποιεί ότι ο κόσμος δεν γυρίζει μόνο γύρω του και πως η αξία βρίσκεται και στο να δίνεις, όχι μόνο στο να παίρνεις.

Πρακτικοί τρόποι να μεγαλώσεις παιδιά που εκτιμούν

• Ενθάρρυνε την ευγνωμοσύνη για τα μικρά και τα μεγάλα
• Δώσε ευθύνες ανάλογες με την ηλικία τους για να νιώσουν ότι συνεισφέρουν
• Άφησέ τα να βιώσουν φυσικές συνέπειες των πράξεών τους
• Θέσε όρια και εξήγησε γιατί υπάρχουν
• Προώθησε την ανεξαρτησία τους, ακόμη κι αν σημαίνει να κάνουν λάθη
• Δείξε με το παράδειγμά σου τι σημαίνει να είσαι υπεύθυνος και ευγνώμων
• Βοήθησέ τα να κατανοήσουν τα συναισθήματα των άλλων μέσα από συζήτηση και εμπειρίες

Η αλήθεια είναι ότι το να μεγαλώνεις παιδιά που εκτιμούν δε σημαίνει να τους στερείς την αγάπη ή τη φροντίδα. Σημαίνει να τους δίνεις τα εργαλεία να σταθούν μόνα τους, να χαίρονται με όσα έχουν και να μπορούν να αντέξουν όταν τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Έτσι, όταν έρθει η μέρα που θα ανοίξουν τα φτερά τους, δεν θα ψάχνουν κάποιον να τους κουβαλάει, αλλά θα πετάξουν μόνα τους.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock