Παιδικό Άγχος: Πώς θα γίνω το καταφύγιο ασφάλειας για το παιδί μου;

Το παιδί σου δεν είναι “ευαίσθητο”, “δύσκολο” ή “παραχαϊδεμένο”. Είναι ένας μικρός άνθρωπος που ψάχνει απεγνωσμένα ένα χέρι να κρατηθεί. Αν έχεις παρατηρήσει εμμονές, δυσκολίες στον ύπνο, φόβους ή απότομες συναισθηματικές εκρήξεις, τότε δεν είσαι μόνος. Και όχι, δε φταις. Το άγχος στα παιδιά είναι πραγματικό, αυξανόμενο και, ναι, μπορείς να βοηθήσεις ουσιαστικά. Όχι με τιμωρίες ή «κόψε το αυτό», αλλά με παρουσία, δύναμη και κατανόηση. Αν είσαι έτοιμος να μπεις σε ρόλο αρχηγού χωρίς καπετανιλίκια, τότε είσαι στο σωστό μέρος.

Η καρδιά του άγχους δεν είναι ο φόβος, είναι η ανασφάλεια

Όταν το παιδί σου νιώθει ότι ο κόσμος γύρω του είναι απειλητικός, δεν έχει ανάγκη να του εξηγήσεις λογικά πως “όλα είναι εντάξει”. Δεν μπορεί να το ακούσει αυτό. Γιατί το άγχος δεν είναι θέμα λογικής, είναι θέμα συναισθηματικής ασφάλειας. Αν εσύ είσαι το πρόσωπο που του προσφέρει ηρεμία, τότε το παιδί μπορεί να ξαναγείρει στην αγκαλιά σου και να πάρει μια ανάσα. Ο στόχος δεν είναι να το πείσεις, είναι να το νιώσει. Να ξέρει, χωρίς λόγια, ότι εσύ έχεις τον έλεγχο, ότι το έχεις “πιάσει”. Από εκεί ξεκινάει η θεραπεία.

Μην αντιδράς, ηγήσου: Η διαφορά είναι τεράστια

Όταν δεις το παιδί να βυθίζεται στο άγχος, μην μπεις στο τριπάκι να του “κόψεις” τη συμπεριφορά. Το να του πεις “μην κάνεις αυτό” ή “έλα, δεν έγινε τίποτα” είναι σαν να του λες ότι δε βλέπεις τι νιώθει. Αντί γι’ αυτό, μπες μπροστά. Αν έχει ανάγκη να κλειδώνει 3 φορές την πόρτα, κάν’ το εσύ πριν καν στο ζητήσει. Πάρε πρωτοβουλία, δείξε ότι έχεις τον έλεγχο. Όχι σαν ρομπότ, αλλά με φροντίδα. Το παιδί θα ξεκουραστεί, γιατί κάποιος άλλος κρατάει τα ηνία. Εσύ. Και πίστεψέ με, αυτό είναι η πιο θεραπευτική εμπειρία που μπορείς να του προσφέρεις.

Η εξάρτηση δεν είναι αδυναμία, είναι το θεμέλιο της αυτοπεποίθησης

Ξέρω τι σκέφτεσαι. “Μα δε θέλω να εξαρτάται υπερβολικά από εμένα”. Κι όμως, για να γίνει ένα παιδί ανεξάρτητο, πρώτα πρέπει να περάσει από τη φάση της βαθιάς εξάρτησης. Όταν ξέρει ότι μπορεί να βασιστεί πάνω σου χωρίς να κρίνεται, χωρίς να το απομακρύνεις, τότε αποκτά την ασφάλεια που χρειάζεται για να σταθεί μόνο του. Η εξάρτηση είναι το σκαλοπάτι για να φτάσει στην αυτονομία. Μην τη φοβάσαι, μην τη μειώνεις. Εσύ είσαι το καταφύγιό του. Όταν νιώσει ότι μπορεί να σε εμπιστευτεί, θα τολμήσει να βγει στον κόσμο.

Άσε το παιδί να δυσκολευτεί λίγο… αλλά μην το αφήσεις μόνο

Το άγχος δε φεύγει με το μαγικό ραβδί. Φεύγει με μικρές δόσεις θάρρους, πάντα υπό τη δική σου σκιά. Δημιούργησε μικρές προκλήσεις που το παιδί μπορεί να αντέξει. Όχι “πέτα το στα βαθιά”, αλλά “μπες μαζί του στο νερό”. Δοκιμάστε μαζί νέα πράγματα, βάλε στόχους που να μπορεί να πετύχει και κράτα πάντα μια αγκαλιά ανοιχτή όταν κάτι δεν πάει όπως το περίμενε. Έτσι χτίζεται η ανθεκτικότητα, όχι με πίεση, αλλά με παρουσία.

Αν το παιδί σου έχει άγχος, η λύση δεν είναι να ψάχνεις τεχνικές για να το “φτιάξεις”. Δεν είναι χαλασμένο. Είναι ένα παιδί που χρειάζεται να σε αισθανθεί παρόν, σταθερό και ήρεμο. Εσύ δεν είσαι θεραπευτής, είσαι κάτι πιο δυνατό: είσαι ο γονιός του. Ο άνθρωπος που μπορεί να του πει με πράξεις “είσαι ασφαλής”. Μην περιμένεις μαγικά αποτελέσματα από τη μια μέρα στην άλλη. Το χτίσιμο της εμπιστοσύνης θέλει χρόνο. Αλλά κάθε φορά που εσύ μένεις δίπλα του αντί να προσπαθείς να το διορθώσεις, του μαθαίνεις τι σημαίνει ασφάλεια, και τελικά, του μαθαίνεις τι σημαίνει θάρρος.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock