Πώς θα μεγαλώσεις ένα πραγματικά χαρούμενο παιδί

Η ευτυχία δεν είναι κάτι που αγοράζεται, ούτε χτίζεται πάνω σε βαθμούς και επιτυχίες. Είναι μια βαθιά εσωτερική αίσθηση που γεννιέται μέσα από την ασφάλεια, την αποδοχή και τη σύνδεση. Όταν ένα παιδί νιώθει ότι το αγαπούν χωρίς όρους, ότι μπορεί να κάνει λάθη χωρίς φόβο, ότι δε χρειάζεται να αποδείξει την αξία του, τότε η χαρά αποκτά ρίζες. Δεν πρόκειται για μια επιφανειακή χαρά, αλλά για εκείνη τη σιγουριά που το ακολουθεί μια ζωή. Και γι’ αυτό, ο ρόλος σου δεν είναι να του δώσεις την ευτυχία, αλλά να του δείξεις τον δρόμο προς αυτήν.

Η σημασία της συναισθηματικής ασφάλειας

Το πιο δυνατό θεμέλιο για την ευτυχία είναι η συναισθηματική ασφάλεια. Όταν το παιδί ξέρει πως ό,τι κι αν συμβεί θα βρει κατανόηση, όχι τιμωρία, τότε τολμά. Δοκιμάζει, αποτυγχάνει, μαθαίνει. Δε φοβάται να εκφραστεί, δεν παριστάνει κάτι που δεν είναι. Η σταθερότητα δε σημαίνει αυστηροί κανόνες, αλλά συνέπεια, παρουσία και ανοιχτή αγκαλιά. Η ψυχική ανθεκτικότητα καλλιεργείται ακριβώς εκεί: σε ένα περιβάλλον όπου το παιδί νιώθει ασφαλές να είναι αληθινό. Ακόμα κι όταν κάνει λάθη. Ίσως ειδικά τότε.

Αποδοχή χωρίς συγκρίσεις

Η σύγκριση είναι παγίδα. Κανένα παιδί δε μοιάζει με κάποιο άλλο, ούτε πρέπει. Η αποδοχή του παιδιού σου όπως είναι, χωρίς να το μετράς με βάση τις επιδόσεις ή τις προσδοκίες των άλλων, του δίνει δύναμη. Αντί να του λες τι θα έπρεπε να κάνει καλύτερα, δείξε του τι κάνει ήδη καλά. Μάθε να βλέπεις και τα μικρά βήματα. Ένα παιδί που νιώθει ότι είναι αρκετό, δεν προσπαθεί να γίνει κάτι άλλο για να αγαπηθεί. Και αυτό είναι το πρώτο βήμα για να γίνει ευτυχισμένο, με τον δικό του τρόπο.

Παράδειγμα αντί για διδασκαλία

Τα παιδιά δε μαθαίνουν από όσα τους λες, αλλά από όσα βλέπουν να κάνεις. Αν θέλεις να μάθουν να σέβονται, να βοηθούν, να δείχνουν ενσυναίσθηση, τότε πρέπει να τα ζεις εσύ πρώτα. Φρόντισε τον εαυτό σου, μίλησε με ευγένεια, συγχώρεσε, γέλα. Όταν το παιδί βλέπει ότι δε χρειάζεται να είσαι τέλειος για να είσαι χαρούμενος, θα τολμήσει κι εκείνο να αγαπήσει τις ατέλειες του εαυτού του. Οι αξίες δε διδάσκονται με λόγια, μεταδίδονται με τη στάση σου. Κάθε μέρα.

Η δύναμη της παρούσας στιγμής

Δε χρειάζονται μεγάλα πλάνα για να μεγαλώσει ένα παιδί με χαρά. Χρειάζεται η παρουσία σου. Χωρίς κινητό, χωρίς βιασύνη, χωρίς εκείνο το «όχι τώρα». Τα παιδιά θυμούνται τις στιγμές που ήσουν εκεί, όχι τις λίστες που έβγαλες εις πέρας. Ένα βλέμμα, ένα παιχνίδι στο πάτωμα, ένα απόγευμα χωρίς ρολόι μπορούν να χτίσουν κάτι πολύ πιο ισχυρό από κάθε συμβουλή. Η σύνδεση δημιουργείται στο τώρα, όχι στα πλάνα του μέλλοντος.

Η χαρά είναι και αποδοχή της λύπης

Ένα χαρούμενο παιδί δεν είναι πάντα γελαστό. Είναι ένα παιδί που νιώθει ελεύθερο να εκφράσει όλα του τα συναισθήματα. Που δε φοβάται να μιλήσει, να ζητήσει βοήθεια, να πει «δεν είμαι καλά». Αν θελήσει να μιλήσει σε ειδικό, στήριξέ το. Η χαρά δεν είναι απουσία λύπης, αλλά η ικανότητα να ζεις με αλήθεια και ελευθερία. Όταν του δίνεις χώρο να είναι ολόκληρο, του μαθαίνεις τι σημαίνει να είναι καλά. Και αυτό το «καλά» είναι το πιο μεγάλο δώρο.

Δεν υπάρχει τέλειος γονιός. Υπάρχει ο παρών γονιός. Αυτός που ακούει, που βλέπει, που δε φοβάται να πει «δεν ξέρω αλλά είμαι εδώ». Η ευτυχία χτίζεται σιωπηλά, μέσα από τις καθημερινές πράξεις φροντίδας. Μπορεί να μη δεις άμεσα τα αποτελέσματα, αλλά πίστεψέ με, το παιδί τα νιώθει. Και θα τα κουβαλά για πάντα.

Κεντρική εικόνα και εικόνες άρθρου: iStock