Hoovering στις σχέσεις (μέρος Β): Πώς να προστατευθείς

Ξαναμιλήσαμε για το Hoovering. Και επανερχόμαστε. Σήμερα η ψυχοθεραπεύτρια Μαρίνα Μόσχα μας δίνει τις απαραίτητες συμβουλές ώστε να προστατευθούμε, ώστε να μην μας “ρουφήξει” η τοξικότητα του πρώην ξανά. Ο λόγος στην ειδικό…

“Χώρισα πριν αρκετούς μήνες και πάνω που έβρισκα και πάλι τον εαυτό μου, έλαβα ένα “αθώο” μήνυμα στο κινητό από τον πρώην μου που με ρωτούσε πως έλεγαν εκείνο το εστιατόριο…”
Μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις το μήνυμα να είναι πραγματικά αθώο, σκεφτείτε όμως αν χωρίσατε φιλικά, ώστε να στέλνατε αντίστοιχο μήνυμα στον πρώην σας. Το πιο πιθανό είναι πως θέλει να έρθει σε επαφή μαζί σου, ότι σε σκέφτεται και ίσως μπαίνεις στη διαδικασία για το αν θα πρέπει να απαντήσεις. Μπορεί μάλιστα να περνάει από το μυαλό σου ότι ενδέχεται να έχει αλλάξει, να κατάλαβε την αξία σου και να σε θέλει πίσω! Αν είναι οικείες αυτές οι σκέψεις, θυμήσου τους λόγους και τον τρόπο που χωρίσατε. Θέλεις πραγματικά να επαναλάβεις άλλον έναν φαύλο κύκλο με τον πρώην σύντροφο;

Μιλάμε και πάλι για το hoovering. Μία συμπεριφορά που χρησιμοποιείται συνήθως από νάρκισσους για να σε “ρουφήξουν” και να σε επαναφέρουν στη ζωή τους. Πρόκειται για μια ενεργειακά αποστραγγιστική δυναμική που διαιωνίζει ένα τοξικό μοτίβο εξιδανίκευσης, υποτίμησης και απόρριψης.

Το πισωγύρισμα είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό των τοξικών σχέσεων και εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, με επίκεντρο την προσέλκυση και τον έλεγχο ενός ατόμου, μία χειριστική συνειδητή ή ασυνείδητη προσπάθεια απόκτησης και διατήρησης του ελέγχου ενός άλλου ατόμου. Θα μπορούσαμε να την παρομοιάσουμε με έναν κουκλοπαίκτη που κινεί τα νήματα μιας μαριονέτας. Είναι ένα λεπτό παιχνίδι δύναμης/εξουσίας, μέσα από μία τεχνική χειραγώγησης, σχεδιασμένης να σε φέρει και πάλι πίσω χωρίς να το αντιληφθείς, τουλάχιστον όχι έγκαιρα για να αντισταθείς. Αντίθετα, η παλινδρόμηση αυτή προκαλεί αναστάτωση στη ζωή σου καθώς επικεντρώνεσαι εκ νέου στον πρώην σύντροφο και στον εσωτερικό του κόσμο, με κόστος όμως τη δική σου ψυχική ηρεμία.

Ασφαλώς δεν έχουν όλοι οι πρώην που μπορεί να έρθουν σε επαφή μαζί σου τον ίδιο στόχο. Υπάρχει μια βασική διάκριση ως προς τον τρόπο επικοινωνίας με έναν πρώην που αποβλέπει απλά σε μία υγιή αποκατάσταση της επικοινωνίας σας και σε εκείνον που αναζητά μονόπλευρα οφέλη.

Τι προκαλεί τη συγκεκριμένη συμπεριφορά;
Το hoovering είναι μια τακτική που χρησιμοποιείται από άτομα με ναρκισσιστική, οριακή, αντικοινωνική ή δραματική διαταραχή προσωπικότητας. Είναι γενικά μία καταχρηστική συμπεριφορά με στόχο να προσελκύσει την προσοχή του θύματος. Εάν ένα ανυποψίαστο άτομο δεν μπορεί να δει τα κίνητρα του συντρόφου, μπορεί εύκολα να παρασυρθεί από τα λόγια ή τις υποσχέσεις του.

Όταν τελειώσεις τη σχέση με τον νάρκισσο σύντροφο, είναι πιθανό να έρθουν στην επιφάνεια άβολα συναισθήματα για εκείνον. Συναισθήματα που συνήθως δεν έχει το συναισθηματικό εύρος να διαχειριστεί. Για να αποφύγει τη συναισθηματική αυτή δυσφορία, αντιδρά ενστικτωδώς απλώνοντας το χέρι στον πρώην σύντροφο -ο οποίος συχνά διαθέτει ενσυναίσθηση και υψηλή ευαισθησία- επειδή δεν θέλει να νιώσει τον πόνο. Αντίθετα, προτιμά να οδηγήσει και να τον “ξεσπάσει” σε κάτι ή κάποιον άλλο. Μπορεί να σε νοιάζεται ως άτομο, νοιάζεται ωστόσο περισσότερο για το τι μπορείς να προσφέρεις ώστε να γεμίσει το συναισθηματικό κενό.

Πώς να προφυλαχτώ από το hoovering;
Είναι γεγονός πως τα χειριστικά άτομα εφευρίσκουν απίστευτους τρόπους για να σε γυρίσουν και πάλι πίσω, υποκινώντας την ανάγκη να υπερασπιστείς τον εαυτό σου ή στοχεύοντας στην συναισθηματική σου ευαισθησία. Αν μάλιστα έχουν αντιληφθεί πιθανή ενοχική συμπεριφορά, εύκολα την εκμεταλλεύονται προκαλώντας σου τύψεις και ενοχές που είσαι μακριά, ακόμα και αν προκάλεσαν ή ζήτησαν τον χωρισμό. Αν νιώθεις πως διακυβεύεται η προσωπικότητα και οι αξίες σου, το πιθανότερο είναι ότι βρίσκεσαι σε μία τοξική σχέση.

Λέμε γενικότερα πως ο κάθε χωρισμός είναι ένα μικρό πένθος. Αντίστοιχα και ο χρόνος μετά τον χωρισμό μπορεί να φαντάζει απρόβλεπτος και χαοτικός καθώς βρίσκεσαι σε μία διεργασία επεξεργασίας του πένθους από τη μία αλλά και του τραύματος από την άλλη μιας ναρκισσιστικής σχέσης και των προσπάθειών να σε παγιδέψει ξανά στη ζωή του ο πρώην σύντροφος.

Για αυτό προσπάθησε να ακολουθήσεις τις παρακάτω συμβουλές, τουλάχιστον όσες νιώθεις πως σου ταιριάζουν είτε βρίσκεσαι σε μία τέτοιου είδους σχέση, είτε έχεις φύγει μακριά αλλά γίνονται προσπάθειες να σε επαναφέρει και πάλι μέσα σε αυτήν:
-Προσδιόρισε το μοτίβο που υπάρχει στη σχέση σας ή εκείνο που υπήρχε πριν το χωρισμό.

-Βάλε ξεκάθαρα όρια και προσπάθησε να τα διατηρήσεις.

-Δώσε προτεραιότητα στις ανάγκες σου.

-Μην εσωτερικεύεις πιθανά προσβλητικά σχόλια, άλλωστε δεν σημαίνει ότι ισχύουν.

-Αγνοήσε και απόφυγε να εμπλακείς αν είναι δυνατόν.

-Αναζήτησε την υποστήριξη έμπιστων ανθρώπων.

-Αναζήτησε τη βοήθεια ενός ψυχοθεραπευτή για να δεις και πως θα στηρίξεις ακόμα καλύτερα τον εαυτό σου, να μάθεις να λες όχι αλλά και να αναγνωρίζεις μοτίβα και χειριστικές συμπεριφορές.

-Αν πιστεύεις ότι θα πρέπει να επιτρέψεις την επαφή με τον πρώην σου, σκέψου τι θα κερδίσεις αν τον βάλεις και πάλι στη ζωή σου. Ίσως να σου λείπει και να θέλεις την επαφή μαζί του, να θέλεις να νιώσεις πως είσαι σημαντικό πρόσωπο στη ζωή του, σε τι θα σε εξυπηρετήσει μακροπρόθεσμα; Μήπως είναι προτιμότερο να οριοθετηθείς καλύτερα και να το αφήσεις πίσω;

-Αν έχει υπάρξει βίαιη συμπεριφορά προσπάθησε να μιλήσεις με άτομα που μπορούν να σε βοηθήσουν ή με γραμμές βοήθειας. Αν έχεις βγει μέσα από μία κακοποιητική σχέση -ψυχικά ή και σωματικά- δεν υπάρχει κανένας λόγος να επιστρέψεις σε αυτή, πόσο μάλλον να διατηρήσεις επαφή με το κακοποιητικό άτομο, εφόσον δεν πρόκειται να αλλάξει!