Σήμερα, 25 Νοεμβρίου, ο πλανήτης ντύνεται πορτοκαλί με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Εσύ τι θα φορέσεις; Μίνι; Στενά; Δικτυωτά;
Ακόμα θυμάμαι τις νύχτες που έτρεχα. Έμενα μόνη. Γύριζα αργά στο σπίτι. Νύχτα. Και δεν έβρισκα να παρκάρω κοντά στο σπίτι. Δυο τετράγωνα μακριά. Στο πίσω κάθισμα λοιπόν είχα καβατζωμένα ένα παλτό, ένα σκούφο και κάτι γαλότσες. Πάρκαρα, έβγαζα τα τακούνια, τυλιγόμουν στο μακρύ παλτό μου, φορούσα τις φλατ, χοντροκομμένες, καθόλου σέξι μπότες μου κι έτσι φασκιωμένη έτρεχα λες και με κυνηγούσαν. Φοβισμένη, τρομοκρατημένη, μην με πιάσει το μάτι κανενός. Σέξι κορίτσι τρέχει. Βράδυ. Κάθε φορά που έμπαινα στο σπίτι, έπαιρνα βαθιά ανάσα. Σώθηκα και σήμερα. Ακόμα φοβάμαι…
Για αυτό σήμερα θα φορέσω πορτοκαλί… Το Orange the World, όπως είναι η διεθνής ονομασία της καμπάνιας, είναι μια 16ήμερη (25/11 – 12/12) εκστρατεία που καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ για να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινότητα γύρω από θέματα έμφυλης βίας. Και αποτελεί την καλύτερη αφορμή να βγάλουμε την έμφυλη βία …«από την ντουλάπα»!
Άναψε τα φώτα… να δω τι φοράς!
Η ΔΕΗ, στο πλαίσιο του πυλώνα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης ΔΕΗ ενεργώ, συμμετέχει για 2η συνεχή χρονιά στην καμπάνια. Και φέτος, επιλέγει να εστιάσει σε μία υποφωτισμένη πτυχή της έμφυλης βίας, με μεγάλο όμως αντίκτυπο: τις αντιλήψεις και τα στερεότυπα που συνδέουν το γυναικείο ντύσιμο με δήλωση «προκλητικότητας» ή έλλειψη σοβαρότητας που δεν συνάδει με την οικογενειακή ή επαγγελματική κατάσταση μιας γυναίκας.
The story of my life, δηλαδή. Και κάθε γυναίκας. Μπορώ να περπατήσω νύχτα με μίνι σε ένα έρημο στενάκι; Μπορώ να καθίσω σταυροπόδι με το μίνι μου, χωρίς να πιστέψει ο απέναντι ότι τον προκαλώ; Μπορώ να λικνιστώ ελεύθερα με τα στενά μου ρούχα στο μπαρ, χωρίς να θεωρήσουν δεδομένο οι γύρω μου ότι “ψάχνομαι”; Τους πέρασε άραγε ποτέ από το μυαλό ότι απλά θέλω να χορέψω και να διασκεδάσω; Τους πέρασε άραγε ποτέ από το μυαλό ότι φόρεσα στενά, γιατί έτσι απλά ήθελα; Και ναι, τελικά ποτέ δεν θα παντρευτώ, γιατί κανείς άντρες δεν θα με πάρει στα σοβαρά έτσι όπως ντύνομαι… Χαχαχα! Αστείο. Τραγικό.
Ελευθερία! Δικαίωμα! Μας λένε κάτι αυτές οι λέξεις;
Τα αποτελέσματα της έρευνας!
Την πρωτοβουλία αυτή της ΔΕΗ βοήθησαν με την εμπειρία και τεχνογνωσία τους, η εταιρεία ερευνών Focus Bari και ο μη κερδοσκοπικός – μη κομματικός οργανισμός WOMEN ACT που στόχο έχει την ενδυνάμωση των γυναικών.
Με τη σύμπραξη της εταιρείας ερευνών Focus Bari, πραγματοποιήθηκε η πρώτη πανελλαδική έρευνα που επιχειρεί να «ρίξει φως» στη σύνδεση ανάμεσα στο γυναικείο ντύσιμο και τη βία. Η μεθοδολογία της έρευνας ήταν ποσοτική, σε δείγμα 1.000 ατόμων Πανελλαδικά, ηλικίας 18-64 χρονών. Και μέσα από τα αποτελέσματα της έρευνας, η ΔΕΗ χαρτογραφεί τη στάση των διαφορετικών κοινών πάνω στο ζήτημα, καταδεικνύει τον βαθμό αισιοδοξίας που αυτή μας επιτρέπει αλλά και τις αρνητικές επιπτώσεις της διαιώνισης στερεοτυπικών αντιλήψεων στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΤΟ! ΕΙΝΑΙ ΣΟΒΑΡΟ…
Σύμφωνα με κάποια από τα πιο σημαντικά ευρήματα της έρευνας:
- 9 στους/στις 10 έχουμε ακούσει το σχόλιο «τα θέλει» ή «πάει γυρεύοντας με το ντύσιμό της» στο περιβάλλον μας.
- 21% πιστεύουν ότι μια γυναίκα ή ένα κορίτσι που φοράει εφαρμοστά ρούχα ή κοντή φούστα είναι υπεύθυνη εάν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση.
- 34% πιστεύουν ότι το ντύσιμο μίας γυναίκας ή ενός κοριτσιού δικαιολογεί κάποιας μορφής παρενοχλητική συμπεριφορά.
- 1 στους 5 άνδρες πιστεύει ότι μια γυναίκα πρέπει να προσέχει το ντύσιμό της, ιδιαίτερα όταν βρίσκεται σε χώρους με άγνωστους άνδρες.
- 38% πιστεύουν ότι γυναίκες και κορίτσια πρέπει να προσέχουν το ντύσιμό τους, για να μην προκαλέσουν σεξουαλική παρενόχληση.
Καταλαβαίνεις; Ζούμε στο 2022 και υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που πιστεύουν ότι δεν έχω δικαίωμα να φοράω ό,τι θέλω. Η κοντή φούστα θεωρείται το πράσινο φως για παρενόχληση. Και το σέξι ντύσιμο γενικότερα επιτρέπει την καταχώρησή μου σε μια κατηγορία που δεν μου ανήκει.
Και για να δω και τη θετική πλευρά του νομίσματος… Θα παραδεχθώ πως περίμενα μεγαλύτερα ποσοστά. Άρα, είμαστε σε καλό δρόμο. Ελπίζω. Εύχομαι.
Update Your Mind!
Με σύνθημα «Αλλάζουμε μυαλά, όχι ρούχα», η ΔΕΗ ντύνει τους λογαριασμούς της στο Facebook και στο Instagram πορτοκαλί για 16 μέρες και δημοσιεύει σε καθημερινή βάση ευρήματα της έρευνας. Στόχος να ενθαρρύνει τη συζήτηση τόσο στα social media, όσο και μέσα στις οικογένειες και τις παρέες γύρω από το «πώς και γιατί το ντύσιμο γυναικών και κοριτσιών μπορεί να οδηγεί στην παρενόχληση ή και στη βία» και να αναδείξει τη σοβαρότητα του θέματος για τον ψυχισμό, την ασφάλεια και την ακεραιότητα των γυναικών.
Ας μιλήσουμε λοιπόν! Πολύ θα ήθελα να ακούσω τα επιχειρήματα της σκοτεινής πλευράς… «Γιατί θεωρείται προκλητικό το …”προκλητικό” ντύσιμο;» «Γιατί στο μυαλό κάποιων το βαθύ ντεκολτέ μου δίνει λανθασμένο σήμα;» Γιατί δεν θεωρείται δικαίωμα ή επιλογή;
Η έμφυλη βία αποτελεί διαχρονικό κοινωνικό πρόβλημα, που κατά τη διάρκεια της πανδημίας έλαβε σχεδόν ενδημικές διαστάσεις και έφτασε στο σημείο να χαρακτηριστεί από τους ειδικούς ως η «Σκιώδης Πανδημία». Οι δείκτες βίας κατά των γυναικών συνεχίζουν να αυξάνονται ανησυχητικά τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στην Ελλάδα, και μετά την πανδημία. Παράλληλα, οι αιτίες και οι κοινωνικές προεκτάσεις υποβαθμίζονται σε επίπεδο διαπιστώσεων και παραμένουν «αόρατες» στο μεγαλύτερο μέρος τους.
Η συγκεκριμένη έρευνα με τίτλο «Ντύσιμο και βία κατά των γυναικών: Η συζήτηση ξεκινάει από τη ντουλάπα σου» εστιάζει στη στάση της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στη σχέση που μπορεί να έχει το γυναικείο ντύσιμο με την παρενόχληση και τη βία. Παράλληλα, καταδεικνύει τις άμεσες αρνητικές επιπτώσεις της διαιώνισης στερεοτυπικής αντίληψης στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών και χαρτογραφεί τη στάση των διαφορετικών κοινών πάνω στο ζήτημα και τον βαθμό αισιοδοξίας για το μέλλον που αυτή επιτρέπει.
Όλα στο φως!
«Κάθε φορά που σκεφτόμαστε ή λέμε φράσεις όπως “με το ντύσιμο της πάει γυρεύοντας” βάζουμε το δικό μας λιθαράκι στην έμφυλη βία. Οι στερεοτυπικές αντιλήψεις που συνδέονται και εκτρέφουν κακοποιητικές συμπεριφορές κάθε μορφής θα εκριζωθούν μόνο όταν καταφέρουμε να τις βγάλουμε στο φως, να τις αναγνωρίσουμε στη συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής μας. Αυτή ακριβώς τη στόχευση είχε η πρωτοβουλία της ΔΕΗ «Αλλάζουμε μυαλά, όχι ρούχα». Να αναδείξει στάσεις και αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας για ένα ζήτημα που παραμένει σχεδόν «αόρατο». Ρίχνει φως στα φανερά ή υπαινικτικά σχόλια που καλλιεργούνται και αναπαράγονται εις βάρος των γυναικών ανοίγοντας και ενθαρρύνοντας παράλληλα τη συζήτηση για την αποτροπή της διαιώνισής τους» σημειώνει η Σοφία Δήμτσα, Διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων και Επικοινωνίας της ΔΕΗ.
Σε παρακαλώ λοιπόν… σκέψου λίγο. Ας ξεκινήσουμε την αλλαγή από τον ίδιο μας τον εαυτό. Για θυμήσου… Κι εσύ, δεν σταβοκοίταξες, δεν σταβοσχολίασες ένα στενοντυμένο κορίτσι που κοίταξε το αγόρι σου; Εγώ ναι! Και ντροπή μου! Και είδες τι ωραία τα είπα και τα έγραψα παραπάνω; Κι όμως. Όταν “χρειάστηκε” συνέβαλα στη διαιώνιση ενός στερεότυπου που μου γυρίζει μπούμερανγκ και με αναγκάζει να τρέχω κατατρομαγμένη μέσα στο σκοτάδι.
«Τα άρρητα και συχνά ασυνειδήτως επαναλαμβανόμενα έμφυλα στερεότυπα δεν αμφισβητούνται εύκολα. Είναι τόσο βαθιά εμπεδωμένα μέσα μας, που η αμφισβήτησή τους προαπαιτεί ουσιαστικό αναστοχασμό σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο και μια διαρκή άβολη σύγκρουση με ό,τι μας είναι γνώριμο και κατανοητό. Στόχος μας, ως οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών, είναι να ρίξουμε φως σε στερεοτυπικές μη λειτουργικές αντιλήψεις και να προτείνουμε μια αλλαγή παραδείγματος που να σέβεται τους ανθρώπους για αυτό που πραγματικά είναι και όχι για αυτό που πρέπει να είναι» τονίζει η Μαρία Γιαννιού, συνιδρύτρια του οργανισμού.
Ας προσπαθήσουμε… Ας ενεργοποιηθούμε… Ας έχουμε το νου μας… Ας σταματήσουμε… Γυναίκες είμαστε!
