Φέρσου στον εαυτό σου, αλλά και στους άλλους με καλοσύνη. Κάνει καλό!

Τι είναι η καλοσύνη; Έχει όρια; Πώς μας βοηθάει; Η ψυχοθεραπεύτρια Μαρίνα Μόσχα γράφει για αυτό που για κάποιους θεωρείται “αδυναμία”…

“Η καλοσύνη είναι μια γλώσσα που μπορούν να ακούσουν οι κωφοί και να δουν οι τυφλοί”
 Mark Twain

Τι είναι η καλοσύνη;
Πρόκειται για μία γενναιόδωρη αλλά διακριτική πράξη που με τη σειρά της προκαλεί θετικές αλυσιδωτές αντιδράσεις. Σκεφτείτε πως νιώθετε όταν είστε δίπλα σε ένα άτομο που χαρακτηρίζεται ως καλοσυνάτο. Θα περιγράψετε μία συναισθηματική ζεστασιά, συμπάθεια, ευγένεια, “θετική αύρα”, ασφάλεια… Κάποιες από τις λέξεις με τις οποίες συσχετίζεται είναι η ευγένεια, η στοργή, η ανησυχία και η φροντίδα. Ορίζεται ως η ποιότητα του να είναι κάποιος φιλικός, διακριτικός και γενναιόδωρος.

Γιατί θεωρείται αδυναμία η καλοσύνη από κάποιους;
Είναι γεγονός πως δεν είναι και τόσο εύκολο να είναι ένας άνθρωπος καλοσυνάτος. Χρειάζεται εσωτερική δύναμη και θάρρος, καλή διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων, αποδοχή της μη ανταπόδοσης ή και της έλλειψης εκτίμησης από τα άτομα που χαίρονται της καλοσύνης του. Όπως λοιπόν κατανοούμε, χρειάζεται προσπάθεια που δυστυχώς δεν μπορούν όλοι οι άνθρωποι να κάνουν. Είναι πολύ πιο εύκολο να θυμώσω, να απομακρυνθώ, να συγκρουστώ, από το να προσφέρω στον άλλον αυτό που μπορώ, παρόλο που εκείνος δεν το εκτιμά…

Και ασφαλώς δεν είναι αδυναμία! Το αντίθετο μάλιστα, χρειάζεται δύναμη ψυχής, σοβαρότητα και αποφασιστικότητα για την καλοσυνάτη προσφορά! Ασφαλώς και δεν αναφέρομαι στην δυσκολία που έχει κάποιος να πει “όχι” σε κάτι που δεν του αρέσει από φόβο μην παρεξηγηθεί ή μήπως και δεν είναι αποδεκτός. Η δυσκολία να αρνηθεί κάποιος κάτι που του ζητάει ο άλλος δεν σχετίζεται με την καλοσύνη αλλά με τη δυσκολία να εκφράσει αυτό που πραγματικά αισθάνεται και να στηρίξει τον εαυτό του, πρόκειται για κάτι άλλο δηλαδή, εντελώς διαφορετικό.

Σε τι βοηθάει να είμαστε καλοσυνάτοι;
Έχετε ακούσει τη φράση: “η καλοσύνη γεννά καλοσύνη”; Αν ναι, εύκολα μπορούμε να αντιληφθούμε πως μπορεί αυτή η θετικότητα να μεταδοθεί και να “μεγαλώσει”. Επίσης, όπως έχει αποδειχτεί μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην υγεία μας.

Η καλοσύνη έχει αποδειχθεί ότι:
-αυξάνει την αυτοεκτίμηση

-μειώνει τα επίπεδα άγχους καθώς εστιάζω έξω από εμένα, ξεφεύγοντας από ιδέες που μπορεί να επαναλαμβάνονται και να με ταλαιπωρούν

-βελτιώνει τη διάθεση λόγω της ενίσχυσης της σεροτονίνης και της ντοπαμίνης

-λειτουργεί ως παυσίπονο μέσω των ενδορφινών που απελευθερώνονται

-μειώνει την αρτηριακή πίεση και πιθανές φλεγμονές μέσω της ωκυτοκίνης -της λεγόμενης ορμόνης της αγκαλιάς που λειτουργεί και καρδιοπροστατευτικά.

Υπάρχουν κάποια “όρια” στην καλοσύνη; Τι χρειάζεται να προσέξω;
Η καλοσύνη έχει και όρια. Για να έχουμε καλές σχέσεις με τους άλλους αλλά και με τον εαυτό μας και να νιώθουμε όμορφα χρειάζεται να ορίσουμε κάποια όρια. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, να αποφασίσουμε πόσο είμαστε διατεθειμένοι να δώσουμε ή να μοιραστούμε. Εάν η συμπεριφορά κάποιου παραβιάζει τις αξίες μας ή αυτό που θεωρούμε αποδεκτό, θα πούμε “όχι”. Όταν κάποιος διασχίζει μια γραμμή -το όριό μας- χρειάζεται να μάθουμε να προστατεύουμε τον εαυτό μας.

-Η καλοσύνη δεν είναι δεδομένη. Αυτό σημαίνει πως όταν νιώθουμε ότι ο άλλος είναι χειριστικός ή προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την καλοσύνη μας, να μας εξαναγκάσει ή να μας κάνει να νιώσουμε ενοχές, μάλλον θα πρέπει να αναθεωρήσουμε απέναντί του.

-Η καλοσύνη δεν δικαιολογεί την παρεμβατικότητα. Πιο απλά, αν κάποιος δεν θέλει να κάνει κάτι, δεν θα το κάνουμε εμείς για αυτόν, καθώς δεν του κάνουμε καλό, ούτε τον βοηθάμε. Αντιθέτως τον βλάπτουμε ενώ μπορεί να παρεξηγηθεί κιόλας καθώς δεν μας έχει δώσει το δικαίωμα να παρέμβουμε στη δική του ζωή.

-Η καλοσύνη δεν έχει πάντα ανταπόδοση. Χωρίς βέβαια να σημαίνει αυτό πως πρέπει να σταματήσουμε να είμαστε ευγενικοί και καλοσυνάτοι απέναντι σε κάποιον. Αξίζει μάλιστα να επιμείνουμε αν το δούμε ως μέρος μιας μαθησιακής διαδικασίας και που ο άλλος ίσως δεν είναι εξοικειωμένος. Για παράδειγμα στα παιδιά χρειάζεται να τους δείχνουμε συνεχώς τι είναι η γνήσια καλοσύνη, ως μέρος της διδασκαλίας τους και της θετικής εξέλιξής τους.

Η καλοσύνη ξεκινά από …την καλοσύνη προς τον εαυτό μου!
Πως μπορώ να είμαι καλός με τους άλλους αν δεν μπορώ να φέρομαι γενναιόδωρα, στοργικά, “ζεστά”, ευγενικά, καλοσυνάτα στον εαυτό μου; Είναι σαν την αγάπη, όπου αν δεν μάθω να αγαπώ τον εαυτό μου, δεν μπορώ να αγαπήσω κανέναν άλλον. Δεδομένου ότι η καλοσύνη μπορεί να επηρεάσει θετικά την αυτοεκτίμηση, την διάθεσή μας και τα επίπεδα άγχους, όπως είδαμε παραπάνω, θα έλεγα πως υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να την …γευτούμε!

Πως μπορώ να φέρομαι καλοσυνάτα και ευγενικά στον εαυτό μου;
-Μιλώ και φέρομαι στον εαυτό μου με θετικό τρόπο όπως κάνω με άλλους ανθρώπους.

-Επιλέγω λέξεις για να με περιγράψω πιο ευγενικές και θετικές.

-Αναγνωρίζω αυτά που κάνω καλά, τα παρατηρώ, χαμογελώ και αφιερώνω χρόνο για να συγχαρώ τον εαυτό μου για ό,τι έχω καταφέρει.

-Συγχωρώ στον εαυτό μου τα λάθη του, παίρνοντας το μάθημά μου. Άλλωστε με το να νιώθω άσχημα με τον εαυτό μου δεν διορθώνω τίποτα…

-Κάνω πράγματα για τον εαυτό μου ή ασχολούμαι με δραστηριότητες που με κάνουν να χαρώ και να νιώσω όμορφα.

-Επιτρέπω στον εαυτό μου να χαμογελάσει, να χαρεί, να ευχαριστηθεί.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν σημαίνει πως δεν βλέπω τα ελαττώματά μου ή τις αδυναμίες μου και προσπαθώ να με περιγράψω ως άτομο αλάθητο! Ούτε πως συγχωρώντας τα λάθη μου συνεχίζω να τα επαναλαμβάνω.

Πως μπορώ να φέρομαι καλοσυνάτα και ευγενικά στους άλλους;
Η καλοσύνη μπορεί μέσα από την εξάσκηση να γίνει δεύτερη φύση μας όταν μάθουμε να φερόμαστε με έναν τρόπο που θα μας γεμίζει ψυχοσυναισθηματικά, φτάνει να προσπαθήσουμε…

-Λέω ευχαριστώ: Μπορώ να αφιερώσω λίγο χρόνο για να ευχαριστήσω τον άλλον.

-Χαμόγελο: Ένα χαμογελαστό πρόσωπο εκτιμάται πάντα και είναι πιο ευχάριστο.

-Κομπλιμέντο: Ένα ειλικρινές και αυθόρμητο κομπλιμέντο συμβάλλει σημαντικά στο να έρθουμε πιο κοντά

-Βοήθεια: Η προσφορά βοήθειας σε κάποιον που την χρειάζεται είναι μια ανακούφιση