Σκέφτεσαι ακόμη τον πρώην σου; Τι μου συμβαίνει;

Υπάρχουν στιγμές που ένα τραγούδι, μια μυρωδιά ή μια παλιά φωτογραφία αρκούν για να φέρουν στην επιφάνεια αναμνήσεις, σκέψεις και συναισθήματα που νόμιζες πως είχες αφήσει πίσω. Και τότε πιάνεις τον εαυτό σου να αναρωτιέται: «Μα γιατί τον σκέφτομαι ακόμα;» Είναι κάτι που σημαίνει ότι δεν έχεις προχωρήσει ή μήπως απλώς ένα φυσικό κομμάτι της ανθρώπινης εμπειρίας; Η ψυχοθεραπεύτρια, Μαρίνα Μόσχα, εξηγεί γιατί είναι απόλυτα φυσιολογικό να σκέφτεσαι τον πρώην σου – ακόμη και μετά από καιρό – και πώς αυτή η διαδικασία μπορεί να κρύβει μέσα της ένα πολύτιμο μάθημα αυτογνωσίας και προσωπικής εξέλιξης.

«Μα γιατί τον σκέφτομαι ακόμα; Δεν θα έπρεπε να τον έχω ξεπεράσει;» Αν έχεις κάνει ποτέ αυτή την ερώτηση στον εαυτό σου, να ξέρεις πως δεν αναρωτήθηκες μόνο εσύ. Αν όχι όλοι, οι περισσότεροι ενδεχομένως έχουμε βρεθεί σε μία κατάσταση όπου ένα τυχαίο ερέθισμα, κάτι φαινομενικά μικρό, όπως ένα τραγούδι, μια γνώριμη μυρωδιά, μια τοποθεσία, μπορεί να φέρουν στην επιφάνεια όχι μόνο αναμνήσεις, αλλά και κάτι βαθύτερο. Ένα ανακάτεμα στο στομάχι, ένα σφίξιμο στην καρδιά, μια μικρή τρικυμία μέσα μας.

Και εσύ μένεις να αναρωτιέσαι αν σου συμβαίνει κάτι, αν είναι «φυσιολογικό» να σκέφτεσαι ακόμη τον πρώην σου. Η αλήθεια είναι πως ναι, είναι απόλυτα φυσιολογικό. Το να σκέφτεσαι έναν πρώην σύντροφο, ακόμα και μετά από καιρό, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν έχεις προχωρήσει ή ότι έχεις «κολλήσει». Σημαίνει απλά πως αυτός ο άνθρωπος υπήρξε κομμάτι της ζωής σου – και συνεπώς, κομμάτι της ταυτότητάς σου. Αυτή η σχέση, με τα όμορφα και τα δύσκολα, συνέβαλε στο ποιος είσαι σήμερα.

Πρόσφατη έρευνα στις ΗΠΑ (2025) επιβεβαιώνει αυτό που πολλοί από εμάς διαισθητικά γνωρίζουμε: οι σχέσεις δεν τελειώνουν μέσα μας την ίδια στιγμή που τελειώνουν στην πράξη. Πιο απλά, οι πρώην μας δεν ζουν μόνο σε φωτογραφίες ή αναμνήσεις, αλλά συνεχίζουν να ζουν μέσα μας σαν ενεργές «εσωτερικές αναπαραστάσεις». Παραμένουν μέσα μας ως νοερές “εκδοχές” τους – η φωνή τους, το βλέμμα τους, οι στιγμές που γελάσαμε, οι συγκρούσεις μας, οι ελπίδες, τα όνειρα και τα σχέδια που κάναμε μαζί. Όλα αυτά γίνονται κάτι σαν εσωτερικό αρχείο, έτοιμο να ανοίξει με ένα απλό ερέθισμα.

Όταν μάλιστα η σχέση έχει αφήσει την αίσθηση του «ανολοκλήρωτου» ή συναισθηματικού κενού, οι αναμνήσεις μπορεί να γίνουν πιο έντονες, καθώς η έλλειψη κλεισίματος μπορεί να σε ωθήσει να γυρνάς ξανά και ξανά πίσω. Έχεις σκεφτεί ότι ανοιχτές εκκρεμότητες, συναισθήματα που δεν ειπώθηκαν ποτέ ή ένα τέλος που δεν το κατανόησες ποτέ, μπορεί να πάρουν αυτή τη μορφή για να σε θεραπεύσουν; Γνωρίζουμε ότι το παρελθόν εμπλέκεται και εμπεριέχεται στο παρόν, διαμορφώνοντάς το. Θεραπευτικά, είναι πολύ σημαντικό για τον καθένα μας να μπορεί να ενσωματώσει τις εμπειρίες του, να ενσωματώσει τον χωρισμό στην ιστορία του, κάνοντας ένα βήμα προς την αυτογνωσία. Η κατανόηση του παρελθόντος που δεν διαγράφεται ως θεμέλιου λίθου στο μέλλον, είναι απελευθερωτική.

Η μελέτη έδειξε επίσης ότι η έλλειψη «κλεισίματος» συνδέεται με πιο έντονες σκέψεις και συναισθήματα, ενώ οι γυναίκες με αγχώδη προσκόλληση και μεγαλύτερες ανύπαντρες γυναίκες ανέφεραν περισσότερη ενασχόληση με το παρελθόν.

Τι μπορεί να ενεργοποιήσει σκέψεις για τον πρώην σύντροφο;

Οι πιο συχνές αιτίες είναι η νοσταλγία και το αίσθημα μοναξιάς, επέτειοι, γενέθλια, γιορτές, τραγούδια, συγκεκριμένες τοποθεσίες, συναισθηματικά φορτισμένες στιγμές, έλλειψη «κλεισίματος» όπου δεν είπες όσα ήθελες και έμειναν αναπάντητα ερωτήματα, δύσκολες περίοδοι, κλπ.

Και είναι εκείνες οι στιγμές που μπορεί να αναρωτιέσαι και εσύ: «Με σκέφτεται κάποιες φορές όπως και εγώ; Αν είχαμε κάνει διαφορετικά…, αν είχα πει κάτι διαφορετικό… Τι όμορφα που περνούσαμε τότε, πόσο με φρόντιζε…, Υπάρχει ελπίδα ακόμα για εμάς;» Δεν είναι περίεργο να κάνεις τις παραπάνω σκέψεις ή ακόμα και να νιώθεις αμφιθυμία. Αντίθετα, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσεις πόσο μας βοηθούν οι προηγούμενες σχέσεις στη διαμόρφωση του εαυτού μας. Μας δείχνουν τι είχαμε ανάγκη και αν ικανοποιήθηκαν οι ανάγκες μας γενικότερα, τι μάθαμε και ποιοι γίναμε. Δεν αποτυγχάνεις επειδή σκέφτεσαι τον πρώην σου. Το αντίθετο: επιτρέπεις στον εαυτό σου να νιώσει, να καταλάβει, να ενσωματώσει.

Ίσως τελικά δεν είναι κακό να σκέφτεσαι τον πρώην σου

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι αναμνήσεις ενός παρελθοντικού έρωτα μπορούν να γίνουν πηγή προσωπικής εξέλιξης. Μπορεί να είναι ένα κομμάτι σου που σου ζητά να το ακούσεις, να του δώσεις μια θέση, όχι για να επιστρέψεις, αλλά για να προχωρήσεις πιο ολόκληρος/η.  Φαίνεται λοιπόν ότι το να σκέφτεσαι έναν πρώην δεν είναι αδυναμία, αντίθετα είναι ανθρώπινο. Οι σχέσεις, ακόμα και όταν τελειώνουν, αφήνουν μέσα μας αποτυπώματα. Το θέμα είναι αν μπορείς να κοιτάξεις πίσω χωρίς να μένεις εκεί, και να συνεχίσεις μπροστά έχοντας κερδίσει κάτι από την εμπειρία.

Τι μπορείς να κάνεις:

• Μη φοβάσαι τις σκέψεις σου και μην κάνεις κριτική. Δεν σημαίνουν πάντα αυτό που νομίζεις.
• Παρατήρησε τι νιώθεις κάθε φορά που επανέρχονται στο μυαλό οι σκέψεις αυτές. Πώς νιώθεις; Τι μπορεί να τις έχει ενεργοποιήσει; Μήπως χρειάζεται να τις νοηματοδοτήσεις; Τι σου λένε για τις ανάγκες σου σήμερα; Μοιράσου τες και μην τις κρύβεις. Μίλησε σε έμπιστους φίλους και ακόμα καλύτερα σε έναν ειδικό αν παρατηρείς ότι σε απασχολούν αρκετά συχνά, γίνονται επώδυνες ή παρεμποδίζουν τη ζωή σου.
• Αναγνώρισε ότι η σχέση αυτή διαμόρφωσε κάτι από εσένα και τώρα συνεχίζεις να γράφεις νέα κεφάλαια στη ζωή σου.

Να θυμάσαι ότι δεν είναι κακό να κοιτάξεις και λίγο πίσω, φτάνει να μην μείνεις εκεί, φτάνει να κοιτάξεις και να προχωρήσεις και πάλι μπροστά.

Κείμενο: Μαρίνα Μόσχα