Ξέρεις τις τρεις γνωστές αντιδράσεις του στρες: fight, flight και freeze. Να παλεύεις, να φεύγεις ή να “παγώνεις”. Αυτές τις ξέρουμε όλοι, τις βλέπουμε στα ζώα, στις ταινίες, στον εαυτό μας. Υπάρχει όμως και μια τέταρτη, πιο ύπουλη, πιο κοινωνικά αποδεκτή, που κανείς σχεδόν δεν αναγνωρίζει. Λέγεται fawning και ντύνεται με χαμόγελα, ευγένεια και “χαλαρή” διάθεση. Είναι εκείνη η φωνή που σου λέει να τα έχεις καλά με όλους, να μην ενοχλείς, να είσαι “εύκολη”. Φαίνεται σαν καλοσύνη, αλλά στην πραγματικότητα είναι φόβος μεταμφιεσμένος σε ευγένεια. Και το πρόβλημα είναι ότι, επειδή όλοι τη συγχέουμε με καλή πρόθεση, δεν καταλαβαίνουμε ποτέ πότε αρχίζει να διαλύει τη σχέση μας και τον εαυτό μας.
Τι είναι το fawning και γιατί δεν είναι «καλοσύνη»
Το fawning δεν είναι απλή ευγένεια. Είναι ένας τρόπος επιβίωσης που ξεκινά συνήθως στην παιδική ηλικία, όταν έμαθες πως για να αγαπηθείς πρέπει να είσαι “ήρεμη”, “γλυκιά” και “κατανοητική”. Ο εγκέφαλος το θυμάται και στην ενήλικη ζωή το ενεργοποιεί κάθε φορά που υπάρχει σύγκρουση ή φόβος απόρριψης. Δεν το κάνεις συνειδητά, αλλά αυτόματα. Έτσι, αντί να πεις “όχι”, λες “ό,τι θες εσύ”. Αντί να εκφράσεις θυμό, γελάς αμήχανα. Κι όσο περισσότερο το κάνεις, τόσο περισσότερο πείθεις τον εαυτό σου ότι είσαι “καλή”. Στην πραγματικότητα, όμως, απλώς εξαφανίζεσαι λίγο-λίγο από τη σκηνή.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πώς μπαίνει το fawning μέσα στις σχέσεις σου
Στην αρχή μιας σχέσης, μπορεί να μοιάζει με ρομαντισμό. Προσαρμόζεσαι στο πρόγραμμά του, γελάς με τα αστεία του, συμφωνείς σε όλα για να μην υπάρξει ένταση. Το βλέπεις σαν «καλή χημεία», αλλά στην ουσία χτίζεις έναν δεσμό πάνω στην αυτολογοκρισία. Στις πιο σταθερές σχέσεις, το fawning γίνεται συνήθεια. Ζητάς συγγνώμη ακόμη κι αν δε φταις, προσπαθείς να προβλέψεις κάθε ανάγκη του άλλου και αποφεύγεις τη διαφωνία σαν να είναι απειλή. Κάποια στιγμή δε θυμάσαι καν τι σου αρέσει ή τι σε ενοχλεί, γιατί έχεις μάθει να ρυθμίζεις τη διάθεσή σου με βάση τους άλλους. Κι εκεί αρχίζει η αποσύνδεση, όχι μόνο από το ταίρι σου αλλά και από εσένα την ίδια.
Fawning ή απλή ευγένεια;
Όχι, δε σημαίνει πως κάθε φορά που λες “ναι” κάνεις fawning. Υπάρχουν στιγμές που είσαι απλώς ευγενική, ή επιλέγεις συνειδητά να συμβιβαστείς. Η διαφορά βρίσκεται στο κίνητρο. Αν λες “ναι” γιατί θέλεις, τότε έχεις επιλογή. Αν το λες γιατί φοβάσαι μήπως θυμώσει ο άλλος ή σε απορρίψει, τότε έχεις μπει σε λειτουργία fawn. Το ένα πηγάζει από αγάπη, το άλλο από φόβο. Και αυτός ο φόβος, όσο καλά κι αν τον κρύβεις πίσω από το “είμαι απλώς ευγενική”, γράφεται πάνω σου σαν χρόνια εξάντληση.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πώς μπορείς να σπάσεις το μοτίβο
Το πρώτο βήμα είναι η επίγνωση. Να αρχίσεις να παρατηρείς πότε λες “ναι” ενώ θέλεις να πεις “όχι”. Πότε γελάς ενώ μέσα σου πονάς. Δε χρειάζεται να αλλάξεις τα πάντα από τη μια μέρα στην άλλη. Αρκεί να δοκιμάσεις κάτι μικρό, όπως να αφήσεις μια στιγμή σιωπής πριν απαντήσεις ή να πεις “θα το σκεφτώ”. Σιγά σιγά, θα αρχίσεις να νιώθεις πάλι ότι έχεις φωνή, άποψη, χώρο. Και όσο επανασυνδέεσαι με αυτά, θα βλέπεις τις σχέσεις σου να αλλάζουν μορφή. Οι άνθρωποι που σε αγαπούν πραγματικά δε θα τρομάξουν από τα όριά σου, θα σε σεβαστούν περισσότερο γι’ αυτά.
Το “καλό κορίτσι” μέσα σου δε χρειάζεται να εξαφανιστεί, χρειάζεται απλώς να σταματήσει να ζητά επιβίωση μέσα από την αποδοχή. Η αληθινή καλοσύνη δε γεννιέται από φόβο, αλλά από αυθεντικότητα. Κι όταν αρχίσεις να λες την αλήθεια σου χωρίς φόβο, θα διαπιστώσεις πως η αγάπη που μένει μετά από αυτό, είναι η μόνη που αξίζει.
Κεντρική εικόνα και εικόνα άρθρου: iStock
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ακολουθήστε το tlife.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ