Ύπνος και αύξηση βάρους: Πώς επηρεάζει το σώμα σου η ελλιπής ξεκούραση;

Αν έχεις παρατηρήσει ότι μετά από νύχτες με ελλιπή ύπνο πεινάς περισσότερο ή αναζητάς λιχουδιές και σνακ, δεν είναι ιδέα σου. Ο ανεπαρκής ύπνος δεν επηρεάζει μόνο τη διάθεση και την ενέργειά σου, αλλά φαίνεται πως έχει και στενή σχέση με την αύξηση βάρους.

Όσο περίεργο κι αν σου ακούγεται, ο κακός ύπνος μπορεί να αποτελέσει έναν «σιωπηλό σύμμαχο» της παχυσαρκίας.

Ο ρόλος των ορμονών

Ο οργανισμός μας είναι ένα θαυμάσιο αλλά και ευαίσθητο σύστημα ισορροπιών. Κατά τη διάρκεια του ύπνου ρυθμίζονται βασικές ορμόνες που σχετίζονται με την πείνα και τον κορεσμό: η γκρελίνη και η λεπτίνη.

Η γκρελίνη είναι η «ορμόνη της πείνας» η οποία αυξάνεται όταν δεν έχουμε κοιμηθεί αρκετά, κάνοντάς μας να αναζητούμε φαγητό, συχνά πιο λιπαρό ή γλυκό.

Αντίθετα, η λεπτίνη, η «ορμόνη του κορεσμού», μειώνεται με την έλλειψη ύπνου, με αποτέλεσμα να νιώθουμε ότι δεν χορταίνουμε ποτέ πραγματικά.

Έτσι, το σώμα μπερδεύεται: ζητά περισσότερη ενέργεια, ενώ στην πραγματικότητα χρειάζεται ξεκούραση. Το αποτέλεσμα; Αυξημένη πρόσληψη θερμίδων και πιθανή αύξηση βάρους με τον καιρό.

Όταν η κούραση οδηγεί σε λάθος επιλογές

Η στέρηση ύπνου δεν επηρεάζει μόνο τις ορμόνες, αλλά και τον τρόπο που σκεφτόμαστε και αντιδρούμε. Όταν είμαστε κουρασμένες, η δύναμη της θέλησης μειώνεται και ο εγκέφαλος «ζητά επιβράβευση».

Αυτό σημαίνει ότι είναι πολύ πιθανό να στραφούμε σε comfort food για γρήγορη τόνωση. Επιπλέον, ο μεταβολισμός επιβραδύνεται και το σώμα «κρατά» περισσότερο λίπος, αφού αντιλαμβάνεται την κόπωση ως στρες.

Αν προσθέσουμε και το γεγονός ότι η έλλειψη ύπνου συχνά σημαίνει λιγότερη ενέργεια για άσκηση, το παζλ της αύξησης βάρους ολοκληρώνεται.

Ο ύπνος ως σύμμαχος ευεξίας

Ο ποιοτικός ύπνος είναι κάτι πολύ περισσότερο από απλή ξεκούραση. Είναι μια θεραπευτική διαδικασία που βοηθά το σώμα να ανανεώνεται, να αποκαθιστά τις βλάβες των κυττάρων και να εξισορροπεί τις ορμόνες.

Έρευνες έχουν δείξει ότι οι ενήλικες που κοιμούνται λιγότερο από 6 ώρες τη νύχτα έχουν σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν αυξημένο Δείκτη Μάζας Σώματος σε σχέση με όσους κοιμούνται 7–8 ώρες.

Επιπλέον, ο καλός ύπνος συμβάλλει στη ρύθμιση της ινσουλίνης, της ορμόνης που ελέγχει το σάκχαρο του αίματος.

Όταν κοιμόμαστε λίγο, το σώμα γίνεται λιγότερο ευαίσθητο στην ινσουλίνη, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα σακχάρου και, με τον καιρό, σε μεταβολικά προβλήματα.

Πώς θα βελτιώσεις τον ύπνο σου;

Δεν χρειάζεται να αλλάξεις τα πάντα από τη μια μέρα στην άλλη. Μικρές, σταθερές αλλαγές μπορούν να κάνουν τη διαφορά:

• Καθιέρωσε σταθερό ωράριο ύπνου. Προσπάθησε να κοιμάσαι και να ξυπνάς περίπου την ίδια ώρα κάθε μέρα.
• Περιορίσε την τεχνολογία πριν τον ύπνο. Το μπλε φως των κινητών και υπολογιστών εμποδίζει την παραγωγή μελατονίνης.
• Δημιούργησε χαλαρή ατμόσφαιρα. Ένα ζεστό ντους, λίγες βαθιές αναπνοές ή χαλαρή μουσική μπορούν να προετοιμάσουν το σώμα για ύπνο.
• Απόφυγε βαριά γεύματα και καφεΐνη το βράδυ. Δώσε χρόνο στο σώμα να χαλαρώσει πριν ξαπλώσεις.

Φωτογραφίες: istock.