Ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης για το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ στην Αφρική: «Είναι εμπειρία ζωής, που δύσκολα περιγράφεται με λόγια»

Το πρώτο του ντοκιμαντέρ γυρισμένο σε τρία σημεία του πλανήτη και αφιερωμένο στη δράση της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «ActionAid Ελλάς» ετοιμάζει ο γνωστός σκηνοθέτης και ηθοποιός, Χριστόφορος Παπακαλιάτης.

Το ντοκιμαντέρ θα έχει τίτλο «Ένας κόσμος» και αναμένεται να παρουσιαστεί το φθινόπωρο του 2018. Πρόκειται για ένα ταξιδιωτικό οδοιπορικό σε τρεις χώρες δράσης της ActionAid: τη Γκάνα, το Νεπάλ και την Ελλάδα. Εκεί ο δημιουργός του ντοκιμαντέρ έχει την ευκαιρία να γνωρίσει και να «συστήσει» στο κοινό αποκλεισμένους ανθρώπους, οι οποίοι κατάφεραν να βελτιώσουν τη ζωή τους χάρη στην εκπαίδευση, την ενδυνάμωση και τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους.

Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης χαρακτηρίζει «εμπειρία ζωής, που δύσκολα περιγράφεται με λόγια» το οδοιπορικό αυτό. Όπως εξηγεί, «η ιδέα να γυρίσουμε στην Αφρική και την Ασία, αληθινές ιστορίες ανθρώπων -χωρίς σενάριο- είναι κάτι που πιστεύω πως ο κάθε σκηνοθέτης θα έβρισκε τρομερά ενδιαφέρον. Και ειδικά όταν πρόκειται για έναν τέτοιο σκοπό».

Ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης ολοκλήρωσε ήδη το πρώτο σκέλος του ταξιδιού του στη Γκάνα, όπου επισκέφθηκε απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές. Αυτό που θυμάται πιο έντονα από τις δέκα μέρες της επίσκεψής του εκεί, όπως εξομολογείται στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, είναι «τα παιδιά και τα βλέμματά τους. Οι εκφράσεις τους. Βιώνουν μια κατάσταση που στα δικά μας μάτια φαντάζει ακραία. Και είναι».

Η περιγραφή του είναι συγκλονιστική: «Υπάρχουν παιδιά σε κοινότητες που δεν έχουν πόσιμο νερό να πιούν. Κι όμως έχουν μια χαρά, μια φυσική παιδικότητα και καλοσύνη που εδώ στη δύση δεν την βλέπουμε πλέον πολύ συχνά. Επίσης, κάτι άλλο που μου έκανε εντύπωση σε αυτά τα παιδιά ήταν πως παρά τις ακραίες συνθήκες που βιώνουν, στόχος τους είναι να καταφέρουν να πάνε σχολείο. Να αποκτήσουν γνώση ώστε να έχουν προοπτική».

Για τον ίδιο όλα τα παραπάνω «είναι σαν μια πολύ απλή εξίσωση»: «Αν έχουν νερό πόσιμο, αν καλύπτουν τις βασικές τους ανάγκες, ζουν. Αν ζήσουν, τότε θέλουν να πάνε σχολείο και να μάθουν. Αν πάνε σχολείο, τότε μπορούν να βρουν μια δουλειά και να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Και να μην χρειάζονται τη βοήθεια κανενός. Ακούγεται απλοϊκό, το ξέρω. Όμως αυτή είναι η αλήθεια».

Μεταξύ άλλων στη Γκάνα συναντήθηκε με την εφτάχρονη Σάρα, το κορίτσι που ο ίδιος υποστηρίζει μέσω του προγράμματος αναδοχής της οργάνωσης. Η Σάρα ζει σε μια απομακρυσμένη κοινότητα στη Μπολγκατάνγκα της βορειοανατολικής Γκάνας, μια από τις φτωχότερες περιφέρειες της χώρας, όπου περίπου το 40% του πληθυσμού ζει με λιγότερο από δύο δολάρια τη μέρα, χωρίς πρόσβαση σε ασφαλές νερό και ηλεκτρικό ρεύμα. «Η Σάρα είναι ίσως το πιο γλυκό πλάσμα που έχω γνωρίσει. Φόρεσε το καλό της φόρεμα για να με υποδεχτεί, να μου δείξει το σπίτι της, να μου χαρίσει τις ζωγραφιές της», θυμάται ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης.

Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τη συμμετοχή του στα προγράμματα αναδοχής, παρατηρεί: «Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρω αν θα καταφέρω να αλλάξω κάτι γενικότερα. Ούτε ξέρω αν η αναδοχή είναι η λύση σε ένα τόσο μεγάλο χρόνιο πρόβλημα. Μεγάλωσα σε μια εποχή και μια κοινωνία που (υποτίθεται πως) έχει λυμένα κάποια από αυτά τα βασικά προβλήματα, όπως για παράδειγμα το πόσιμο νερό. Είναι πολλά αυτά που δεν ξέρω. Ξέρω όμως με σιγουριά ότι η Σάρα θα ζήσει. Ξέρω επίσης πόση χαρά, υγεία και ελπίδα παίρνει από αυτή την αναδοχή. Είναι μια αδιαπραγμάτευτη πραγματικότητα που λέει πως όταν μπορείς να απλώσεις το χέρι και να βοηθήσεις, με όποιον τρόπο, απλά το κάνεις».

Εκτός από την κοινότητα που ζει η μικρή Σάρα, ο κ. Παπακαλιάτης επισκέφτηκε πολλά άλλα σημεία, όπου δραστηριοποιείται η ActionAid στη Γκάνα, όπως το Tindan-zhie, έναν από τους πέντε καταυλισμούς «μαγισσών» που έχουν απομείνει, στη βόρεια περιφέρεια της χώρας. Εκεί ζουν αποκλεισμένες περίπου 40 γυναίκες μαζί με δέκα παιδιά και εγγόνια τους, κάτω από πολύ τραγικές συνθήκες, γιατί έχουν κατηγορηθεί ότι είναι μάγισσες.

Ποιες, όμως, ήταν οι πιο δυνατές στιγμές που βίωσε κατά το ταξίδι του στη Γκάνα; Η απάντησή του αφοπλιστική: «Αυτά που έζησα κι αυτά που φτιάξαμε μαζί με τα παιδιά στη βόρεια Αφρική δεν περιγράφονται ούτε με λόγια, ούτε με εικόνες. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να επικοινωνήσω με τον δικό μου τρόπο και να πω σε όσους αναδόχους έχουν την ευκαιρία να κάνουν ένα τέτοιο εθελοντικό ταξίδι, να το κάνουν. Να πάνε να δουν από κοντά τη δουλειά που γίνεται με αυτούς τους ανθρώπους».

Αυτές τις ημέρες ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης ετοιμάζει αποσκευές για το δεύτερο σκέλος του ταξιδιωτικού οδοιπορικού του στο Νεπάλ, όπου θα συναντήσει γυναίκες της περιθωριοποιημένης φυλής των Ντάλιτ και θα συνομιλήσει με ανθρώπους, οι οποίοι έχουν πληγεί από το σεισμό του 2015.

Τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ θα ολοκληρωθούν στην Ελλάδα με επίσκεψη του δημοφιλούς σκηνοθέτη και ηθοποιού στον Κολωνό και στο χώρο «Επίκεντρο», τον οποίο η «ActionAid» δημιούργησε πριν από ένα χρόνο σε συνεργασία με εξειδικευμένες οργανώσεις και επαγγελματίες για να προσφέρουν δωρεάν υπηρεσίες και προγράμματα σε άτομα που έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση.

Πηγή: ΑΠΕ-ΑΜΠΕ

Φωτογραφίες: ActionAid