Μήπως προσπαθείς υπερβολικά να αγαπηθείς; Τι λέει η ψυχολογία της αποδοχής

Υπάρχουν στιγμές που πιάνεις τον εαυτό σου να προσπαθεί λίγο παραπάνω από όσο χρειάζεται για να κρατήσει μια σχέση ζωντανή. Εκείνα τα μικρά «δεν πειράζει» που ξεστομίζεις ενώ σε πειράζει, εκείνες οι μικρές παραχωρήσεις που κάνεις χωρίς δεύτερη σκέψη για να νιώθει ο άλλος πιο άνετα, ενώ εσύ στριμώχνεσαι λίγο προς τα μέσα, εκείνα τα χαμόγελα που φτιάχνεις για να σώσεις μια ατμόσφαιρα που δε δημιούργησες εσύ. Και κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά, αναρωτιέσαι αν αυτό που ζεις είναι απλώς καλοσύνη ή μια διακριτική μορφή αυτοδιάλυσης. Η αλήθεια είναι πως πολλοί από εμάς μάθαμε από μικροί ότι η αρμονία είναι ευγένεια και η ευγένεια αγάπη. Μόνο που η πραγματική αγάπη δεν ζητά να παλεύεις για να αποδείξεις την αξία σου, ούτε να σε βλέπουν μόνο όταν χαμογελάς.

Όταν η καλοσύνη γίνεται φόβος

Η συμφωνία με όλους και τα πάντα μπορεί να ξεκινά ως ένα όμορφο χαρακτηριστικό αλλά γίνεται παγίδα όταν στο βάθος της κρύβεται φόβος. Φόβος μήπως δυσαρεστήσεις, μήπως χάσεις την αποδοχή, μήπως μείνεις εκτεθειμένη σε μια σιωπή που δε ξέρεις πώς να διαβάσεις. Σε τέτοιες στιγμές, η καλοσύνη δε μοιάζει με επιλογή αλλά με αντανακλαστικό. Ένα αντανακλαστικό που σε ωθεί να προσπαθείς περισσότερο όταν ο άλλος κάνει λιγότερο, επιβεβαιώνοντας έναν φαύλο κύκλο όπου η δική σου προσπάθεια θρέφει τη δική του απόσταση. Και όσο εσύ γίνεσαι πιο γλυκιά, πιο προσεκτική, πιο διαθέσιμη, εκείνος έχει όλο και λιγότερο λόγο να συμμετέχει. Δεν είναι ότι δεν αξίζεις, απλώς έμαθες να διαβάζεις την αγάπη σαν άθλημα και όχι σαν σχέση.

Η κοινωνική εκπαίδευση της ευγένειας

Από μικρή ηλικία, ειδικά τα κορίτσια, ακούν συχνά τη φράση «να είσαι καλή». Καλή στη συμπεριφορά, καλή στις αντιδράσεις, καλή ακόμη και όταν οι άλλοι δεν είναι. Και με τα χρόνια αυτή η καλοσύνη μετατρέπεται σε μια διαρκή εργασία του εαυτού για να είναι αρεστή. Δεν είναι αφέλεια, είναι κοινωνική εκπαίδευση. Μαθαίνεις να κρατάς την ειρήνη, να αποφεύγεις τη σύγκρουση, να επιδιορθώνεις κάθε μικρό σκίσιμο στη σχέση πριν καν σχηματιστεί. Μόνο που αυτό το αόρατο βάρος της «ευγένειας» πέφτει συχνά μόνο στη μία πλευρά. Εκείνη που βλέπει, νιώθει, προβλέπει και προσαρμόζεται. Στην πραγματικότητα, δε χρειάζεται πάντα να σώζεις το κλίμα, δε χρειάζεται να παίρνεις τον σκληρό θρόνο της καρέκλας ούτε να πληρώνεις τον λογαριασμό της συναισθηματικής εργασίας μόνη σου.

Όταν η αποδοχή γίνεται μονόδρομος

Κάποιες φορές πιάνεις τον εαυτό σου να σκέφτεται πως αν γίνεις λίγο πιο γλυκιά, λίγο πιο ευέλικτη, λίγο πιο υπομονετική, τότε η σχέση θα στρώσει. Όμως όσο περισσότερο το κάνεις, τόσο περισσότερο μοιάζει να μετατρέπεται η αγάπη σε μονόδρομο. Η αλήθεια είναι πως άνθρωποι που δίνουν χωρίς όριο συχνά ελκύουν ανθρώπους που παίρνουν χωρίς να το σκεφτούν. Όχι από κακία αλλά από συνήθεια. Και η συνήθεια αυτή μεγαλώνει κάθε φορά που δεν διεκδικείς τη θέση σου στο τραπέζι, στην καρέκλα, στην ισότιμη ανταλλαγή συναισθημάτων. Το δικαίωμα να σε προσέχουν δεν είναι κάτι που κερδίζεις με καλούς τρόπους, είναι κάτι που δικαιούσαι έτσι κι αλλιώς.

Στο τέλος, αυτό που αξίζεις δεν είναι μια σχέση όπου προσπαθείς για δύο αλλά μια σχέση όπου και οι δύο προσπαθούν λίγο, όχι με άγχος αλλά με χαρά. Δεν έχεις να αποδείξεις τίποτα για να αγαπηθείς, μόνο να θυμηθείς πως η καλοσύνη είναι δώρο όταν τη μοιράζεσαι, όχι όταν τη χρησιμοποιείς σαν ασπίδα. Η αγάπη που θέλεις δεν χρειάζεται κόπο, χρειάζεται χώρο. Κι αυτός ο χώρος αρχίζει πάντα από εσένα.

Κεντρική εικόνα και εικόνα άρθρου: iStock