Πώς η φιλία προστατεύει τον έρωτα από την ασφυξία

Όσο κι αν ο έρωτας σε κάνει να νιώθεις πως δε χρειάζεσαι τίποτα άλλο, η αλήθεια είναι πως κανείς δεν αντέχει να ζει μέσα σε μια σχέση-κλειστό κύκλωμα. Κάποτε οι άνθρωποι είχαν χωριά, κοινότητες, οικογένειες που μοιράζονταν τις χαρές και τις δυσκολίες. Τώρα τα περιμένουμε όλα από έναν άνθρωπο. Θέλουμε ο σύντροφός μας να είναι ο εραστής, ο φίλος, ο ψυχολόγος, ο μάγειρας, ο οικονομικός σύμβουλος και ο stand-up κωμικός μας. Και μετά απορούμε γιατί πολλές σχέσεις λυγίζουν κάτω από το βάρος των προσδοκιών. Ίσως το μυστικό να μην είναι να ζητάς λιγότερα από τον έρωτα, αλλά να θυμάσαι ότι η ζωή σου δεν περιορίζεται εκεί.

Όταν περιμένεις τα πάντα από έναν

Η σύγχρονη αγάπη έχει κάτι το παράδοξο. Από τη μία, ζητάμε ελευθερία και αυτονομία, κι από την άλλη θέλουμε το ταίρι μας να είναι τα πάντα για εμάς. Όμως κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να καλύψει κάθε πλευρά σου. Αν ζητάς από τον σύντροφό σου να είναι ο μοναδικός αποδέκτης όλων σου των συναισθημάτων, τότε το σύστημα αργά ή γρήγορα θα κολλήσει. Ο εγκέφαλος δεν αντέχει τόση πίεση σε ένα μόνο πρόσωπο. Οι φιλικές σχέσεις λειτουργούν σαν βαλβίδες αποσυμπίεσης, σου θυμίζουν ότι δεν είσαι μόνο εραστής ή γονιός, αλλά και άνθρωπος που γελάει, που μοιράζεται, που έχει ενδιαφέροντα και άλλες πλευρές πέρα από το «εμείς».

Το «χαρτοφυλάκιο» των σχέσεων

Σκέψου τις σχέσεις σου σαν ένα χαρτοφυλάκιο. Όπως δε βάζεις όλες τις οικονομίες σου σε μία επένδυση, έτσι δε γίνεται να βάζεις όλη σου την ενέργεια σε έναν άνθρωπο. Οι ψυχολόγοι μιλούν για τη σημασία των πολλαπλών δεσμών – σχέσεων που σε εμπλουτίζουν με διαφορετικούς τρόπους. Ένας φίλος μπορεί να σε ακούσει χωρίς να σε κρίνει, ένας άλλος να σου θυμίσει ποιος ήσουν πριν γίνεις «εμείς», κι ένας τρίτος να σε κάνει να γελάς όταν όλα γύρω μοιάζουν βαριά. Όσο πιο «πολυφωνική» είναι η ζωή σου, τόσο πιο υγιής γίνεται και η σχέση σου. Γιατί το να αγαπάς κάποιον δε σημαίνει να κλείνεσαι μέσα του, αλλά να συνεχίζεις να αναπνέεις δίπλα του.

Οι φίλοι ως αντίδοτο στη ρουτίνα

Όταν οι σχέσεις περνούν φάσεις πίεσης, η φυσική τάση είναι να απομονώνεσαι. Όμως η απομόνωση δε φέρνει λύση. Αντίθετα, η παρέα με φίλους λειτουργεί σαν ανανέωση οξυγόνου. Δεν πρόκειται για «φυγή», αλλά για φροντίδα. Όταν μιλάς με κάποιον που σε ξέρει χρόνια, που σε έχει δει στις καλύτερες και στις χειρότερες στιγμές σου, θυμάσαι ξανά τον εαυτό σου. Και αυτός ο εαυτός είναι απαραίτητος για να συνεχίσεις να αγαπάς χωρίς να πνίγεσαι. Επίσης, μέσα από τις φιλίες καλλιεργείς δεξιότητες που κρατούν ζωντανό και τον έρωτα: την ενσυναίσθηση, το χιούμορ, την ευελιξία, την ικανότητα να ακούς χωρίς να έχεις πάντα δίκιο.

Να επενδύεις στους ανθρώπους σου

Η φιλία, όπως και ο έρωτας, θέλει συντήρηση. Αν περιμένεις να υπάρχει πάντα εκεί, χωρίς να τη φροντίζεις, αργά ή γρήγορα θα χαθεί. Όταν είσαι σε σχέση, είναι εύκολο να αφήνεις τα πάντα να γυρίζουν γύρω από τον σύντροφό σου. Όμως οι φίλοι δεν είναι διακοσμητικοί. Είναι οι καθρέφτες που σου δείχνουν τις εκδοχές του εαυτού σου που ίσως ξεχνάς. Είναι οι άνθρωποι που σε στηρίζουν όταν η σχέση σου περνάει δύσκολες στιγμές, αλλά και εκείνοι που σε κρατούν γειωμένο όταν ο έρωτας σε παρασύρει πολύ ψηλά. Γι’ αυτό, μην περιμένεις την κρίση για να τηλεφωνήσεις. Ένα «μου λείπεις» ή ένας καφές χωρίς αφορμή είναι το καλύτερο δώρο που μπορείς να κάνεις και στους δύο.

Τελικά, το να αγαπάς δε σημαίνει να κλείνεσαι σε ένα πρόσωπο, αλλά να ανοίγεσαι στον κόσμο. Όσο πιο πλούσιες είναι οι συνδέσεις σου, τόσο πιο γεμάτος είσαι. Και ένας γεμάτος άνθρωπος δε ζητά από τον άλλον να τον συμπληρώσει, αλλά να περπατήσει δίπλα του. Ο έρωτας πνίγεται όταν του ζητάς να είναι τα πάντα. Αντίθετα, ανθίζει όταν του αφήνεις χώρο να αναπνέει — κι αυτός ο χώρος λέγεται φιλία.

Κεντρικη εικόνα και εικόνα άρθρου: iStock